Tại phiên họp ngày 11/3/2025, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý việc giảm 30% tiền thuê đất 2024. Tờ trình của Chính phủ nhận định, tình hình kinh tế trong nước và quốc tế còn nhiều khó khăn, sức ép cạnh tranh gay gắt; thiên tai diễn biến phức tạp - đặc biệt là bão số 3 Yagi - đã gây tổn thất nặng nề cho nhiều địa phương, doanh nghiệp. Do đó, việc giảm 30% tiền thuê đất năm 2024 là cần thiết để trợ lực cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh và hỗ trợ cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu nặng nề.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, nếu chính sách này được thực hiện, tiền thuê đất dự kiến giảm khoảng 4.000 tỷ đồng, tương đương số giảm thu năm 2023 và chiếm khoảng 0,26% tổng thu ngân sách. Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng phân tích: "Tiền thuê đất giảm theo chính sách này không ảnh hưởng nhiều đến số thu ngân sách nói chung, nhưng sẽ tác động lớn tới phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh”.

Năm 2024, thiên tai khiến nhiều công trình bị hư hỏng nặng cần phải sửa chữa, xây dựng mới, tiến độ công trình cũng bị gián đoạn, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Đối với đầu ra sản phẩm, nhu cầu thị trường trong nước thấp nhưng sức ép cạnh tranh cao là yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động của doanh nghiệp.

          Trong khi đó, giá nguyên, nhiên vật liệu đầu vào, chi phí vận tải kho bãi, chi phí các dịch vụ tăng cao vẫn là khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp; khó tiếp cận nguồn vốn và lãi suất vay vốn vẫn còn cao cũng là vấn đề lớn đối với doanh nghiệp; cùng với đó là thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, quy trình đấu thầu còn phức tạp, chồng chéo, không tuyển dụng được lao động đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp cũng là những nguyên nhân khiến doanh nghiệp gặp khó khăn. Đồng thời, năng lực quản trị của doanh nghiệp còn hạn chế, thiết bị, công nghệ lạc hậu khiến khả năng cạnh tranh của nhiều doanh nghiệp bị kéo lùi. Bước sang năm 2025, kinh tế thế giới cho thấy nhiều diễn biến khó lường với các rào cản thuế quan và phi thuế quan đè nặng lên các ngành xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh đầu tư công và tiêu thụ nội địa chưa phát huy được sức mạnh.

Trước thực tế này, việc giảm 30% tiền thuê đất năm 2024 thực sự là cần thiết để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp. Chính sách giảm tiền thuê đất từng được áp dụng trong giai đoạn đại dịch Covid-19, những năm 2020 - 2023. Số tiền thuê đất, thuê mặt nước được giảm khoảng 2.890 tỷ đồng/mỗi năm đã giúp cho hàng nghìn doanh nghiệp, hộ kinh doanh gặp khó khăn do đại dịch giảm được phần nào gánh nặng. Năm 2024, Chính phủ đã quyết định gia hạn nộp tiền thuê đất tới hết 31/12/2024, tuy nhiên đến thời điểm này, hầu hết các doanh nghiệp khó khăn chưa thực hiện nộp tiền thuê đất. Theo đánh giá của Bộ Tài chính, việc triển khai quyết định này sẽ không ảnh hưởng tới doanh nghiệp, những đơn vị đã nộp sẽ được khấu trừ vào năm tiếp theo.

Cùng với đề xuất giảm 30% tiền thuê đất năm 2024, Chính phủ cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép từ năm 2025 chủ động thực hiện việc miễn, giảm tiền thuê đất dựa trên tình hình thực tế./.