Sau khi Báo TNVN đăng tải loạt bài “Bá Thước, Thanh Hóa: Phát huy vai trò của tổ chức Đảng và đảng viên trong giảm nghèo bền vững”, phóng viên đã có cuộc trao đổi với đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Thanh Hóa, Trưởng ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) cấp tỉnh về vai trò của Đảng trong công tác giảm nghèo bền vững.
Đồng chí có thể cho biết thành tựu nổi bật trong công tác giảm nghèo bền vững của tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2021 - 2023?
Đảng và Nhà nước ta xác định công tác giảm nghèo bền vững (GNBV) là chủ trương lớn, quan trọng, nhất quán, xuyên suốt trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước. Nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác này, những năm qua, các cấp ủy, tổ chức Đảng của tỉnh Thanh Hóa luôn luôn quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, cùng với sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của toàn dân, công tác giảm nghèo đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, đưa Thanh Hóa trở thành điểm sáng của cả nước trong thực hiện công tác GNBV.
Đặc biệt giai đoạn 2021 - 2023, trong bối cảnh tình hình kinh tế-xã hội (KT-XH) có nhiều biến động do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 kéo dài, nhiều chính sách hỗ trợ cho người nghèo hết hiệu lực, song công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa vẫn đạt được kết quả toàn diện. Tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo chung toàn tỉnh; thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền và nâng cao đời sống của người dân; phân bổ và sử dụng hiệu quả nguồn vốn từ ngân sách Trung ương; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tích cực tham gia hỗ trợ người nghèo phát triển sản xuất và làm giàu chính đáng.
Trong 3 năm, Quỹ “Vì người nghèo” các cấp đã vận động được trên 250 tỷ đồng để hỗ trợ các hoạt động an sinh xã hội cho người nghèo, nâng tổng số mô hình, dự án giảm nghèo trên địa bàn tỉnh lên 569 mô hình, dự án. Ngân hàng Chính sách xã hội các cấp đã thực hiện giải ngân 4.519,6 tỷ đồng vốn tín dụng chính sách xã hội, giúp 71,48 nghìn hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo vay vốn phát triển sản xuất, số vốn vay bình quân 63,2 triệu đồng/hộ…
Những động thái đó góp phần giảm đáng kể tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Cụ thể năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 6,77% xuống còn 4,99%, tương ứng giảm từ 67.684 hộ xuống còn 49.893 hộ, vượt mục tiêu Chương trình đề ra. Đến ngày 31/12/2023, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm 1,47%, xuống còn 3,52%, tương ứng còn 35.320 hộ.
Vai trò của các tổ chức đảng, đảng viên trong công tác giảm nghèo bền vững ở Thanh Hóa được thể hiện như thế nào, thưa đồng chí?
Ngay sau khi Trung ương phê duyệt các Chương trình MTQG và thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện các Chương trình, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã lãnh đạo, chỉ đạo việc thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG ở cả 3 cấp tỉnh, huyện, xã; phân công đồng chí Bí thư cấp ủy làm Trưởng Ban chỉ đạo.
Từ đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong tỉnh đã cụ thể hóa các chỉ tiêu, nhiệm vụ về công tác giảm nghèo vào nghị quyết đại hội Đảng các cấp; ban hành các chỉ thị, nghị quyết chuyên đề, chương trình, đề án, kế hoạch để tổ chức triển khai thực hiện; tăng cường vai trò, trách nhiệm, tính tiền phong, gương mẫu của đảng viên trong thực hiện công tác giảm nghèo; tập trung vận động, hướng dẫn các hộ gia đình nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng có hiệu quả nguồn lực của gia đình, nguồn vốn vay để phát triển kinh tế; chi tiêu hợp lý để tích lũy vốn tái đầu tư sản xuất… Qua đó, nhiều đảng viên đã trở thành những tấm gương sáng trong công tác giảm nghèo, có sức lan tỏa trong nhân dân.
Một số địa phương có cách làm sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực, như: Huyện ủy Quan Hóa đã ban hành Quy định “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên trong công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và bài trừ tư tưởng, tập quán lạc hậu trên địa bàn”, trong đó yêu cầu cán bộ, đảng viên thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo phải tự giác báo cáo đầy đủ, trung thực nguyên nhân nghèo và kế hoạch thoát nghèo của gia đình mình với chi bộ và Ban công tác Mặt trận nơi cư trú; tích cực động viên gia đình phát huy ý chí tự lực, tự cường, nỗ lực phấn đấu vươn lên thoát nghèo bền vững. Đối với cán bộ, đảng viên thuộc hộ có mức sống khá trở lên thì tự giác đăng ký, cam kết nhận hỗ trợ, đỡ đầu hộ nghèo, hộ cận nghèo và những hộ có thu nhập thấp hơn.
Huyện ủy Như Thanh ban hành nghị quyết chuyên đề về xóa đói, GNBV nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và toàn dân trong hỗ trợ hộ nghèo thoát nghèo; kiên trì thực hiện mục tiêu mỗi cán bộ, đảng viên, các tổ chức chính trị - xã hội mỗi năm đăng ký giúp đỡ, hỗ trợ ít nhất 01 hộ có điều kiện thoát nghèo; đồng thời, lấy kết quả xóa đói, giảm nghèo làm tiêu chí xếp loại tổ chức cơ sở đảng và xếp loại cán bộ, đảng viên.
Để thực hiện mục tiêu thoát nghèo vào năm 2025, Huyện ủy Bá Thước đã ban hành nhiều Nghị quyết chuyên đề về phát triển kinh tế, như Nghị quyết về phát triển vùng mía nguyên liệu, về “quản lý, khai thác lòng hồ thủy điện Bá Thước 2”, “Phát triển chăn nuôi, vật nuôi có lợi thế”, xây dựng đề án “dồn điền đổi thửa”…
Nhờ cách làm thiết thực, hiệu quả với tinh thần “Giảm nghèo bằng trí tuệ, trách nhiệm, bổn phận và cả trái tim”, công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh nói chung, khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh Thanh Hóa nói riêng đã đạt được kết quả quan trọng.
Từ những kết quả mà Thanh Hóa đã đạt được cho thấy cần lan tỏa tính tiên phong, gương mẫu của tổ chức Đảng, đảng viên trong công tác giảm nghèo, thưa đồng chí?
Ðảng ta luôn luôn đề cao vai trò tiên phong, gương mẫu của người đảng viên và coi đây là một trong những nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thời gian qua, cùng với thực hiện các chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các cơ chế, chính sách của tỉnh về phát triển KT-XH, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh không ngừng nỗ lực, phấn đấu vươn lên. Trong quá trình đó, các tổ chức Đảng và đảng viên đã thực sự trở thành “đầu tàu”, những hạt nhân xung kích từng ngày, từng giờ đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với người dân.
Để tiếp tục phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của các tổ chức Đảng và đảng viên trên mặt trận chống đói nghèo, thời gian tới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy Đảng trong tỉnh sẽ tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các chi bộ Đảng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác giảm nghèo đến cán bộ, đảng viên, giúp từng đảng viên nhận thức rõ vai trò tiên phong, gương mẫu của mình trong thực hiện các mục tiêu GNBV, thúc đẩy phát triển KT-XH tại địa phương; quan tâm phát hiện, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tổ chức đảng có cách làm hay, sáng tạo và những đảng viên tâm huyết, trách nhiệm, có nhiều đóng góp cho công tác GNBV. Bên cạnh đó, chỉ đạo các tổ chức Đảng thực hiện nghiêm túc quy định về việc phân công các đồng chí cấp ủy viên về dự sinh hoạt chi bộ hằng tháng để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và hỗ trợ, giúp đỡ đảng viên, nhân dân vươn lên thoát nghèo, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giảm nghèo tại cơ sở.
Để thực hiện thắng lợi Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, theo đồng chí, Thanh Hóa phải thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm nào?
Để thực hiện mục tiêu giảm nghèo, tỉnh Thanh Hóa sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Chỉ thị số 05-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XIII) “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030”; Quyết định số 90/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ “Về phê duyệt Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025” và các văn bản có liên quan. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, điều hành của chính quyền, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác giảm nghèo; đẩy mạnh thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp giảm nghèo nhanh và bền vững.
Thứ hai, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân đối với công tác GNBV; phát huy vai trò của những người có uy tín trong cộng đồng đối với công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, giúp đỡ người nghèo, hộ nghèo chủ động vươn lên thoát nghèo; động viên, khích lệ, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, nỗ lực vươn lên thoát nghèo, xóa bỏ tâm lý tự ti, cam chịu, tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ, giúp đỡ của Nhà nước và cộng đồng xã hội.
Thứ ba, thực hiện tốt công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm và từng giai đoạn, làm cơ sở để xây dựng và triển khai thực hiện chương trình, đề án, kế hoạch, giải pháp hỗ trợ giảm nghèo phù hợp. Tập trung giải quyết tình trạng thiếu đất sản xuất, nước sinh hoạt, tăng cường khả năng tiếp cận với dịch vụ xã hội cơ bản cho người nghèo. Triển khai thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người nghèo. Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học - kỹ thuật; từng bước thay đổi tập quán canh tác, sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị các sản phẩm nông nghiệp.
Thứ tư, củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo thực hiện các chương trình MTQG các cấp; tăng cường quản lý, phân bổ, sử dụng hiệu quả các nguồn lực thực hiện chính sách hỗ trợ giảm nghèo trên địa bàn; thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện chương trình, đề án, kế hoạch giảm nghèo; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, gây lãng phí, thất thoát vốn, tài sản của Chương trình, xâm hại lợi ích của cộng đồng.
Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện sâu rộng, hiệu quả phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”; phát huy vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội trong triển khai thực hiện các phong trào, cuộc vận động, nhất là cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, “Tháng hành động vì người nghèo”,... góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu GNBV của tỉnh.
Xin cảm ơn đồng chí!