Nhiều ý kiến đặt dấu hỏi về vai trò của cơ quan chức năng ở đâu khi những xe này vi phạm pháp luật, uy hiếp an toàn tính mạng của người ngồi trên xe.

Đánh cược sinh mạng trên xe đưa rước

Trường THCS Hòa Hưng nằm trên đường Ngô Quyền thuộc xã An Hòa, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. 16h30 là thời gian học sinh (HS) tan học, nhưng từ khoảng 16h đã có rất nhiều xe đưa rước tập trung trước cổng trường chờ HS. Nhìn sơ bên ngoài cũng có thể thấy nhiều xe đã cũ nát với lớp vỏ rỉ sét, móp méo, thậm chí không có cả đèn xe. Bên trong xe được hoán cải, thay thế bằng những băng ghế dài, không có chỗ tựa, chỗ bám tay.

Tan trường, HS ùa ra, những em nào đi xe đưa rước nhanh chóng leo lên chiếc xe “quen thuộc” của mình. Theo quan sát của phóng viên, không có xe nào chở đúng số người quy định. Mỗi chiếc xe đều nêm chặt HS, con số có thể gấp đôi, thậm chí gấp 3 số người được phép chở. Trên xe chỉ có một tài xế, không có người lớn quản lý đám trẻ hiếu động. Đứa đứng, đứa ngồi, có đứa thò cả tay, cả đầu ra ngoài cửa sổ hò hét. Đám trẻ vô tư nô đùa, cười nói trên xe mà không hề biết tính mạng mình đang giao phó cho những chiếc xe “nát”, xe “ma”.

Chị Dương Thị Út ở phường Long Bình Tân, TP. Biên Hòa cho hay: “Trước đây, tôi cũng gửi con đi xe đưa rước nhưng thấy những chiếc xe không đảm bảo, tài xế lái ẩu, tôi đành bớt công bớt việc đưa đón con bằng xe máy cho an toàn”.

Những chiếc xe đã được cải hoán, thay băng ghế để nhồi nhét học sinh.

Chiếc xe loại 16 chỗ biển kiểm soát (BKS) 60B-020.12 có lẽ thuộc diện “đáng sợ” nhất trong số những chiếc xe đưa rước ở trường THCS Hòa Hưng. Bề ngoài cũ nát, không có đèn xe, thậm chí kính phía sau xe đã vỡ từ bao giờ. Một học sinh nam lên xe bằng cách… chui qua ổ cửa kính đã vỡ này. Chiếc xe “nát” đến mức tài xế phải dập mạnh vài lần mới đóng được cửa bên ghế lái trước khi phóng đi để lại làn khói đen kịt. Thế nhưng, thật khó hiểu khi chiếc xe trong tình trạng như vậy lại vẫn được chứng nhận kiểm định, hạn đăng kiểm đến tháng 1/2019.

Tương tự là chiếc xe BKS 60B-009.80 đưa rước học sinh ở trường Tiểu học Long Bình Tân (phường Long Bình Tân, TP. Biên Hòa), trên hệ thống thông tin đăng kiểm chiếc xe này thậm chí không có hồ sơ.

Hằng ngày chứng kiến những chiếc xe quá cũ nát làm xe đưa rước, anh Long ở ấp 1, xã An Hòa (TP. Biên Hòa) bức xúc: “Tình trạng dùng xe “nát”, xe hết niên hạn đưa rước học sinh ở Đồng Nai đã có nhiều năm nay nhưng không được ai quan tâm, từ nhà trường đến phụ huynh học sinh”.

Xe đưa rước công nhân cũng không khả quan hơn. Những chiếc xe đưa rước công nhân cũ nát không khó để bắt gặp ở nhiều nơi có nhà máy, khu công nghiệp (KCN) như TP. Biên Hòa, huyện Nhơn Trạch, huyện Trảng Bom, từ những chiếc xe loại 16 chỗ cho tới xe 30 chỗ, thậm chí loại lớn hơn cũng có.

Xe đưa đón công nhân nhìn mới hơn, nhưng tem đăng kiểm cho thấy đã hết hạn từ tháng 8/2016.

Tại ngã 4 Bến Gỗ (giao giữa Quốc lộ 51 với đường Ngô Quyền, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), một chiếc xe hiệu Mecedes 16 chỗ BKS 60B thường xuyên chở công nhân ra vào KCN Biên Hòa 2. Trên tem đăng kiểm cho thấy chiếc xe đã hết đăng kiểm từ tháng 8/2016. Để né tránh lực lượng chức năng, chiếc xe chạy từ đường Ngô Quyền băng qua Quốc lộ 51, qua ngã 4 Bến Gỗ sau đó men theo những đường nội bộ của KCN đưa công nhân tới nhà máy.

Chị Trần Ngọc Anh ở xã An Hòa làm công nhân tại KCN Biên Hòa 2 cho biết, đi xe đưa rước tiện hơn nên chị và rất nhiều công nhân khác hợp đồng miệng với nhà xe, nhưng có xe nào thì đi xe nấy chứ không được lựa chọn. Và cũng chỉ nhìn chiếc xe thấy còn “được được” là đi chứ không ai quan tâm xe có đăng kiểm hoặc tài xế có bằng lái hay không.

Giờ cao điểm, ở vùng ven của TP. Biên Hòa như các phường Long Bình, Long Bình Tân, xã An Hòa, xã Phước Tân…, xe hết đăng kiểm, hết niên hạn thỏa sức tung hoành. Những chiếc xe “nát”, hết đăng kiểm, hết niên hạn dùng làm xe đưa rước là thực trạng nhức nhối đang tồn tại ở Đồng Nai, bất chấp việc chúng không đảm bảo an toàn, đánh cược sinh mạng của những người ngồi trên xe.

Cơ quan chức năng Đồng Nai nói gì?

Sau khi có thông tin về việc gần 2 vạn phương tiện xe cơ giới sẽ hết niên hạn sử dụng vào đầu năm 2019 từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, Thanh tra Sở Giao thông - Vận tải Đồng Nai cho biết đã tiến hành đợt cao điểm xử lý phương tiện vận tải vi phạm.

Cụ thể, Thanh tra giao thông Đồng Nai đã lập 6 đoàn thanh tra độc lập, tiến hành kiểm tra các phương tiện vận tải hành khách. Trong tháng 10/2018 đã phát hiện 154 trường hợp vi phạm, các lỗi vi phạm chủ yếu là xe hết hạn kiểm định, chở quá số người quy định, xe không có phù hiệu, không có dụng cụ thoát hiểm, dụng cụ chữa cháy, không đóng cửa lên xuống khi xe đang chạy, giấy phép lái xe không phù hợp với loại phương tiện đang điều khiển… Số tiền xử phạt là hơn 273 triệu đồng. Đáng chú ý, có 2 xe hết niên hạn đã bị Thanh tra giao thông tịch thu chờ xử lý khi đang đưa rước HS.

Chiếc xe BKS 60B 020.12 quá cũ nát nhưng tem đăng kiểm cho thấy vẫn còn thời hạn đăng kiểm đến tháng 1/2019.

Song những động thái xử phạt, xử lý của lực lượng chức năng vẫn chưa đủ sức răn đe. Xe “nát”, xe “ma” vẫn tiếp tục chạy công khai ngoài đường. Ông Nguyễn Phan Trong, Phó Chánh thanh tra Sở GT-VT Đồng Nai cho rằng, thanh tra đã làm rất quyết liệt nhưng lực lượng mỏng, không thể bao quát được toàn bộ. Ngoài việc ngành chức năng xử lý mạnh tay thì cần có sự vào cuộc của nhà trường, doanh nghiệp.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về trách nhiệm của ngành giáo dục trong việc để xe không đủ điều kiện đưa rước HS công khai, không có sự giám sát, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Đồng Nai, ông Đào Đức Trình thừa nhận thực trạng này nhưng khẳng định không thể có chuyện nhà trường không có trách nhiệm. Ông Trình cho biết sẽ yêu cầu hiệu trưởng các trường trên địa bàn tổ chức kiểm tra, giám sát đối với các phương tiện tham gia đưa rước HS. Đồng thời sẽ làm việc với các địa phương và cơ quan chức năng như Công an, Sở GT-VT, Ban An toàn giao thông để có giải pháp xử lý các phương tiện vi phạm.

Nhu cầu về xe đưa rước ở Đồng Nai rất lớn do đây là tỉnh có đông HS và công nhân lao động. Thống kê sơ bộ cho thấy, Đồng Nai có hơn 670.000 HS các cấp học và hàng triệu công nhân đang làm việc tại các nhà máy, KCN. Với nhu cầu lớn như vậy, thị trường xe đưa rước ở Đồng Nai được cho là rất rộng mở đối với các đơn vị, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này. Vì vậy, cơ quan chức năng, đơn vị có trách nhiệm không thể khoanh tay đứng nhìn tình trạng xe “ma”, hết đăng kiểm, hết niên hạn vẫn ngang nhiên được sử dụng để đưa rước công nhân và học sinh./.