Lựa chọn lịch liên hoan thế nào và từ chối ra sao để không “mất lòng”, đảm bảo an toàn giao thông, an toàn dịch bệnh?

Làm việc trong lĩnh vực đầu tư với nhiều đối tác trong và ngoài nước, anh Phạm Thành Trung, ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội thường cảm thấy “sợ” mỗi dịp Tết đến. Dịch bệnh có thể khiến tụ tập bạn bè giảm bớt, nhưng những buổi tiếp khách là không thể né tránh, khiến anh rơi vào trạng thái mệt mỏi vì bia rượu:

"Cuối năm, nhiều khách châu Á như Hàn, Nhật thì mình cũng phải chăm sóc họ, cũng phải liên hoan. Nhưng thời điểm hiện tại dịch bệnh nên cũng hạn chế bớt rồi.

1-2 tuần giáp Tết như thế này, gia đình cũng có ngày ông Công ông Táo, Tất niên, rất là mệt, rồi còn bạn bè, họp lớp,… nói chung khá là phiền. Hằng năm, cứ đến dịp này là mình cũng hay tránh".

Bên cạnh niềm vui được gặp gỡ, giao lưu với đồng nghiệp, người thân thì lịch tổng kết, liên hoan cuối năm dày đặc còn mang đến nhiều “nỗi sợ” khác với không ít người.

Chị Lê Ngọc Vân, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội chia sẻ, tụ tập ăn uống khiến gia đình chị phát sinh chi phí sinh hoạt không nhỏ, ảnh hưởng đến thời gian, công việc của ngày hôm sau:

"Thực sự cảm thấy e ngại khi tụ tập đông người, vì nhà mình có con nhỏ. Nếu không đi ra ngoài ăn, rủ nhau về nhà thì cái khâu chuẩn bị, dọn dẹp cũng khá là ngại. Mình cũng có đi tham gia tiệc Tất niên với công ty chồng của mình, hầu như bữa tiệc nào anh ấy cũng bị ép rất là nhiều. Mình thấy không thoải mái vì còn xe cộ đi lại, và rượu bia cũng không tốt cho sức khỏe".

Nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong dịp Tết đã được các chuyên gia dịch tễ cảnh báo trong thời gian qua.

Theo PGS. TS. Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, lo ngại này càng lớn hơn khi các ca nhiễm biến thể Omicron đã xuất hiện trong cộng đồng, và có thể có tình trạng hoạt động “chui” của những hàng quán phải đóng cửa trên địa bàn có cấp độ dịch cao:

"Biến chủng Omicron thì nó lây lan nhanh hơn nhiều so với biến chủng Delta. Mức độ nó nhẹ hơn, nhưng nhiều người mắc thì sẽ có tỷ lệ nhiễm nặng cao hơn.

Một số tỉnh có tỷ lệ tiêm chủng chưa cao và những người có sức khỏe yếu, bệnh nền. Nếu chúng ta tiếp xúc đông người mà không thực hiện các biện pháp 5K, rồi đi về trong gia đình, lây truyền cho người cao tuổi hoặc trẻ em nhỏ chưa được tiêm, thì dịch sẽ lây lan sau những dịp liên hoan".

Ngay cả trước khi đại dịch xuất hiện, hệ lụy của việc lạm dụng rượu bia đã được cả xã hội nhận thấy rõ. Tại Việt Nam, rượu bia là 1 trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tai nạn giao thông ở nam giới độ tuổi từ 15 đến 49. Chi phí giải quyết hậu quả của tai nạn giao thông liên quan đến rượu bia chiếm tới khoảng 1% GDP.

Chuyên gia giao thông, TS. Khương Kim Tạo cho rằng, Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia cùng các Nghị định 100 năm 2019, Nghị định 123 năm 2021 của Chính phủ đã tác động mạnh đến ý thức người tham gia giao thông. Tuy nhiên, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm:

"Nhiều cơ quan hiện đã tổ chức rất là hạn chế, đặc biệt là khi có dịch bệnh. Hoạt động rượu bia tập trung nhiều khi ở các vùng nông thôn. Tuy nhiên, việc giao lưu, ăn nhậu cuối năm thì không những ảnh hưởng đến an toàn giao thông mà còn mất trật tự,…

Gần đến Tết rồi, chúng ta phải tiếp tục tuyên truyền, tất cả đồng chí cán bộ phải là những người gương mẫu. Với cơ quan chức năng thì thực hiện nghiêm Nghị định 123".

Không chỉ nguy hại trong việc tham gia giao thông mà việc lạm dụng đồ uống có cồn, dùng sản phẩm không đảm bảo chất lượng còn ảnh hưởng đến sức khỏe và có thể gây ra những cái chết thương tâm.

Những ngày gần đây, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội liên tục tiếp nhận bệnh nhân bị ngộ độc rượu, phần lớn rất nặng như hôn mê, tổn thương não. Mới nhất là 3 bệnh nhân nam bị ngộ độc rượu pha cồn công nghiệp, trong đó, 1 người tiên lượng xấu và gia đình đang làm thủ tục xin về nhà lo liệu.

Còn tại Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP.HCM), BSCK I Nguyễn Phi Hoàng, Phó trưởng Khoa Cấp cứu cho biết, cận Tết luôn là thời điểm số người nhập viện vì ngộ độc rượu và tai nạn giao thông liên quan đến bia rượu gia tăng:

"Gần Tết, tai nạn giao thông do uống rượu rất là nhiều: chấn thương sọ não, tổn thương nội tạng gan, lách,… Rồi còn ngộ độc, hậu quả thứ nhất ảnh hưởng đến dạ dày, thứ hai là gan,… có những trường hợp tử vong rất thương tâm ở tuổi trẻ - tuổi đang phải lao động. Thường trong những cuộc vui, anh em cứ ép qua ép lại, nó làm gánh nặng sức khỏe tăng lên và chuyển hóa của cơ thể sẽ kém đi".

Còn dưới góc độ văn hóa, TS. Đào Lê Hòa An, Ủy viên BCH trung ương Hội tâm lý học Việt Nam cho rằng, các buổi Tất niên là một nét truyền thống của văn hóa Việt. Và trong xã hội hiện đại, tổng kết cuối năm của các công ty, đơn vị còn giúp các thành viên nhìn lại những việc đã làm được trong năm qua, định hướng phát triển và kết thêm tình cảm, động lực cho năm sắp tới.

Tuy nhiên, chỉ nên phát huy những yếu tố tích cực về văn hóa, xã hội, tiết giảm phần tiệc tùng không cần thiết và từ chối một cách khéo léo:

Cái bản lĩnh của mỗi người nó không nằm ở chúng ta uống được nhiều nhất có thể. Bản lĩnh ở đây là bản lĩnh của sự từ chối, cũng vui với mọi người nhưng không quá chén để mất kiểm soát.

Nếu bạn muốn cung đường về nhà an toàn, vẫn đảm bảo năng suất lao động thì bạn sẽ tìm được cách thức phù hợp. Tôi nghĩ rằng mỗi người cũng cần đặt lên “bàn cân” để cân nhắc yếu tố văn hóa truyền thống với những hệ lụy chúng ta có thể gặp phải, thông qua yếu tố chính sức khỏe của mình, sự lo lắng của những người thân yêu mình".

COVID-19 bùng phát liên tục trong suốt hơn một năm qua khiến nhiều người cảm thấy “bí bách”. Tết đến, thêm một lần không được ngồi lại với nhau cũng thật đáng tiếc, nhưng đó là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.

Bên cạnh ý thức từ mỗi người dân, thì việc kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm cần được các lực lượng chức năng thực hiện thường xuyên và nghiêm minh.

Minh Hiếu/VOVgiaothong.vn