Làm từ thiện với “tư duy 0 đồng”

Sau hành trình 12 năm mê mải với các hoạt động tình nguyện, đóng góp tích cực cho xã hội, mới đây, anh lọt vào danh sách 30 Under 30 do Forbes Việt Nam bình chọn. Giữa bộn bề công việc thiện nguyện, Hoàng Hoa Trung đã tranh thủ trò chuyện với chúng tôi vào buổi trưa tại trụ sở Trung ương Đoàn TNCS HCM. Có lẽ vì dám nghĩ khác mà những việc chàng trai Hà Thành 30 tuổi đã làm được khiến nhiều người phải kinh ngạc.

Thay vì kêu gọi ủng hộ như những nhóm khác, các thành viên của nhóm Tình nguyện niềm tin đều chủ động tìm kiếm các hình thức tổ chức chương trình, gây quỹ sáng tạo để duy trì các dự án. Nhiều ý tưởng gây quỹ sáng tạo đã được nhóm thực hiện theo nguyên tắc như gây quỹ không tốn tiền gốc, hoặc gây quỹ bằng sản phẩm có ích cho người mua, đã mang lại nguồn thu lớn. Dự án đầu tiên Trung làm là Thiệp nhân ái cho trẻ em nghèo - nhằm giúp những trẻ em khuyết tật, mồ côi tự tay làm các tấm thiệp bán để có thêm thu nhập. Chỉ trong vòng 5 năm, Trung và đội tình nguyện đã giúp các em nhỏ bán được hơn 2 vạn tấm thiệp.

Nhóm của Trung hoạt động với cách thức: chủ động gây quỹ, vừa tạo ra tài chính chủ động cho dự án xã hội, vừa là cách để lan tỏa dự án. Ưu tiên gây quỹ 0 đồng. “Thực ra tư duy 0 đồng cũng chính là xuất phát từ khó khăn của mình, bởi ban đầu mình không có gì trong tay, không có vốn, cũng không có quan hệ gì cả...”- Trung chia sẻ.

Trung đã cùng các bạn sang làng gốm Bát Tràng xin từng nhà những sản phẩm gốm hỏng, gốm lỗi, thậm chí đào những khu vực bãi rác gốm để bán tại các sự kiện online, offline gây quỹ được hơn 60 triệu đồng trong hơn 3 năm.

Hay Dự án ve chai niềm tin (năm 2012) là gom ve chai gây quỹ, chỉ trong 2 tuần triển khai gây quỹ 10 triệu đồng từ 10 Ký túc xá sinh viên để mua 8 cặp lồng gà và 4 con lợn giống, tặng 10 hộ dân sống chung với H có hoàn cảnh khó khăn tại Sóc Sơn... Sau đó là hàng loạt dự án gây quỹ như bán bảo hiểm xe máy, bán nông sản cho bà con, bán đất phù sa sông Hồng… Và cũng từ đó Trung có cái tên Trung “đồng nát”.

Điều khác biệt nữa so với các nhóm tình nguyện khác là Trung loại bỏ cụm từ “ủng hộ” ra khỏi các dự án xã hội mà mình làm với tư duy cho rằng: Thiện nguyện bền vững phải thực hiện các dự án bền vững, cộng đồng đánh giá cao, tự xin đóng góp, chia sẻ cho nhau...

Đem trái tim nóng ấm lên thắp sáng núi rừng

Từ 2009, nhận thấy phong trào tình nguyện tại Hà Nội lan toả mạnh mẽ, tham gia của rất nhiều thành phần: Sinh viên, các công ty… nên nhóm đã chuyển đối tượng là trẻ em vùng cao và thực hiện các dự án trên vùng cao Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên: Với tên gọi: Dự án Ánh Sáng Núi Rừng – chuyên xây trường học, thực hiện các dự án phụ trợ hỗ trợ điều kiện học tập, dạy học của thầy cô giáo, các em học sinh cùng dân bản.

Chàng trai Hà Thành đặt ra mục tiêu: Xóa sổ trường tạm, không có trẻ em dân tộc thiểu số nào vì đói mà bỏ học. Với tư duy làm tình nguyện: Bám sát đối tượng mục tiêu: Trẻ vùng cao – “thiếu gì thì làm dự án nấy” cùng quan điểm: chủ động gây quỹ - làm thật - minh bạch - truyền thông thật để nhà tài trợ thấy hiệu quả rồi tự giới thiệu nhau, tự tìm đến chứ không cần vác hồ sơ đi vận động tài trợ. Từ năm 2009 đến tháng 1/2020, dự án này đã xây dựng được 29 điểm trường.

Năm 2014, thấy việc trường học được xây dựng mới khang trang sạch sẽ hơn nhưng trẻ vùng cao vẫn bỏ học, Trung đã quyết tâm đi theo gót các em sau giờ tan lớp ban sáng mới phát hiện ra các em không có cơm nên phải vào rừng nhặt hạt, đào măng, củ… về nhà tự luộc ăn, vì thế không kịp học buổi chiều. Nhiều em nhà xa tới 4-5km đường rừng núi quanh co đi tới lớp cũng phải 2-3 tiếng đi bộ. Thực tế đó đã thôi thúc Trung xây dựng dự án Nuôi em và sau đó, chính thức được phát động, triển khai. Với tư duy 1 người nuôi 1 em nhỏ bản cao với số tiền mỗi tháng chỉ là 150.000 đồng, rất phù hợp với nhiều tầng lớp trong xã hội làm thiện nguyện. Sự minh bạch và hiệu quả thiết thực của dự án Nuôi em đã khiến số người tham gia ngày càng đông, thậm chí tăng đột biến, năm 2020 đã có tới 20.000 tham gia nuôi cơm cho 20.000 em.

Ngay sau đợt mưa lũ lịch sử ở miền Trung cuối tháng 10/2020 ở miền Trung, Trung đã tự đặt mục tiêu là phải huy động 750 triệu đồng để xây dựng 1 trường học và 1 cây cầu cho miền Trung. Những công trình xây trường học sau lũ được Hoàng Hoa Trung thực hiện cùng với các công trình trong dự án “Sức mạnh 2.000 - Tiền lẻ mỗi ngày - Triệu người chung tay - Xây nghìn trường mới” do Trung sáng lập và điều hành, được phát động cuối tháng 2/2020 dưới sự bảo trợ của Trung tâm Tình nguyện Quốc gia.

Xuất phát từ ý tưởng “tích tiểu thành đại”, chương trình đặt mục tiêu xóa hàng ngàn trường tạm tại Việt Nam, xây hàng trăm cây cầu và hàng chục ngàn nhà nhân ái. Với nhiều người, mục tiêu đó có vẻ hơi “viển vông”, nhưng Hoàng Hoa Trung nghĩ khác. Anh tin rằng, nếu mỗi năm người tặng 2.000 đồng/ngày thì với 100.000 người tham gia sẽ có khoảng 300 điểm trường được khởi công xây dựng. Và nếu có 2 triệu người tham gia, sứ mệnh chương trình sẽ được hoàn thành.

Ban đầu, dự án xây được trung bình 1-2 điểm trường, nhưng với sự tin tưởng, đóng góp của cộng đồng và cách làm mới mẻ, dự án Sức mạnh 2.000 đã đạt được sự tăng trưởng đột biến trong năm 2020 đã có 102 công trình được xây dựng bao gồm: điểm trường, dãy nhà nội trú, nhà hạnh phúc, cầu dân sinh...

Mục tiêu tới năm 2025 là gây quỹ, kết nối, và xây 100 điểm trường trên Việt Nam và tập trung tại 02 huyện Mường Nhé, Nậm Pồ của tỉnh Điện Biên. Từ đó, kết nối hơn 30 đội nhóm thiện nguyện, tình nguyện... với mục tiêu năm 2040, xoá toàn bộ trường tạm tại Việt Nam.

Nguyện cả đời làm tình nguyện

Không những thế, chàng trai mang trái tim đầy nhiệt huyết đó đã liên tục khởi xướng, thực hiện nhiều mô hình có tính nhân rộng cao như: Dự án Nuôi em, dự án nước sạch bình gốm Unicef, Dự án Năng lượng gió mặt trời, dự án Đi Ra Từ Rừng, Tủ sách vùng cao, Đồ chơi cũ cho trẻ mầm non bản cao …

Chia sẻ về những điều mình đang ngày đêm cống hiến cho cộng đồng Hoàng Trung nói rất giản đơn: “Với tôi, mỗi người có một đam mê, sở thích cháy bỏng để theo đuổi, để được sống chứ không chỉ tồn tại, và sở thích nào có ích cho người khác, cho cộng đồng thì tôi ưu tiên nó hơn. Từ nhiều năm nay thiện nguyện là một trong những sở thích lớn nhất của tôi”.

Trong những ngày cận Tết Nguyên đán, Hoàng Hoa Trung vẫn miệt mài xách balo đi học miền dẻo cao tiếp tục các dự án đang và sẽ triển khai. Và tôi nhận được tin vui rằng, Trung đã mở rộng dự án Nuôi em ra thêm 5 tỉnh, nâng tổng số tỉnh triển khai dự án lên 13, đã có hơn 20.000 trẻ em được nhận nuôi và hơn 10 công trình đang bắt đầu được cải tạo, xây mới ở các tỉnh miền núi như Đăk Lắk, Lai Châu, Hà Giang... Các dự án cứ nối dài, liên tục bởi khát vọng, đam mê thắp ánh sáng núi rừng của chàng hiệp sĩ miền núi 30 tuổi này./.