Theo quy định của Luật Thủy sản, các tàu trên 15m, đánh bắt xa bờ phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm. Thế nhưng, đến nay, nhiều tàu cá của ngư dân tỉnh Khánh Hòa vẫn chưa có giấy chứng nhận này. Hải sản đánh bắt được gặp trở ngại trong tiêu thụ, chế biến xuất khẩu. Tỉnh Khánh Hòa đang siết chặt các quy định, buộc các chủ tàu phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm theo quy định mới cho ra khơi.
Hơn 1 tháng nay, các chủ tàu cá tại phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa đứng ngồi không yên vì cá đã bán nhưng doanh nghiệp thu mua chưa chịu trả tiền. Các doanh nghiệp này yêu cầu chủ tàu phải xuất trình giấy biên nhận bốc xếp của cảng cá thì mới trả tiền. Trong khi đó, cảng cá không cấp giấy biên nhận cho chủ tàu vì chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm. Cái vòng luẩn quẩn này khiến không ít chủ tàu cá khốn đốn.
Ông Trần Khắc Thạch, chủ tàu KH 99766 cho biết, chuyến biển cuối tháng 10 vừa qua, tàu câu cá ngừ đại dương đạt sản lượng khá, trừ phí tổn còn lãi khoảng 100 triệu đồng. Thế nhưng, doanh nghiệp thu mua chưa trả tiền vì không có biên nhận bốc xếp nên không đủ cơ sở pháp lý để tiêu thụ sản phẩm, truy xuất nguồn gốc thủy sản.
Ông Trần Khắc Thạch lo lắng: "Vào 1 tháng nay mà chưa giải quyết cho tôi, không có giấy đó thì bên Công ty cứ gọi suốt. Trước kia, người ta có, còn tôi chưa có vẫn ra khơi được, giờ thì phải đậu ở bờ. Cá tôi đánh bắt từ biển về giờ không có nguồn gốc xuất xứ".
Không riêng ông Thạch, nhiều tàu cá khác cũng lâm cảnh tương tự, không được doanh nghiệp chi trả tiền mua cá. Sau chuyến biển dài ngày, gặp khó khăn vì sóng to, gió lớn nhưng đến nay nhiều ngư dân vẫn chưa được chia tiền bán cá, cuộc sống gặp khó khăn.
Ông Huỳnh Văn Quý, Chủ tàu KH 93825 cho biết: "Bây giờ, anh em bạn đi cùng hỏi tiền mình để xoay sở gia đình, trong khi phải đòi hỏi tờ giấy bốc xếp, không cấp cho ngư dân thì lấy đâu ra tiền để công ty họ chi cho mình, mình chi cho anh em. Đi làm trông mong một chuyến biển về để kiếm đồng ra đồng vào mà rốt cuộc, vợ con ở nhà cũng không có tiền chi tiêu"
Ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng Ban Quản lý cảng cá Hòn Rớ, TP Nha Trang cho biết, trong Luật Thủy sản có hiệu lực từ đầu năm 2019 quy định, bắt buộc tàu cá dài trên 15m ra khơi phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm. Tuy nhiên, trong Thông tư hướng dẫn trước đây cũng như điều kiện tàu rời cảng không đề cập nên ngư dân chưa quan tâm đúng mức. Thời điểm này khi Thông tư mới có hiệu lực từ ngày 25/12, quy định phải có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Ông Nguyễn Trung Hiếu cam kết, trước mắt, Ban Quản lý Cảng cá Hòn Rớ sẽ tạo điều kiện hoàn thiện thủ tục cho ngư dân.
"Các doanh nghiệp sẽ liên hệ với các chủ tàu nào vừa rồi vướng giấy chứng nhận đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của các tàu cá, sẽ xuống cảng làm cam kết. Các tàu cá này đã đi biển rồi mà chưa có giấy, sẽ tạo điều kiện. Trong thời gian đầu, giữa Luật và Thông tư hướng dẫn cũng chưa được chặt chẽ, biểu mẫu kiểm tra tàu cá rồi cá, không có nội dung giấy chứng nhận về vệ sinh an toàn thực phẩm", ông Hiếu cho hay.
Toàn tỉnh Khánh Hòa hiện mới chỉ có 360/748 tàu cá dài trên 15m, có giấy chứng nhận nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm. Trong khi đó, đây là giấy chứng nhận cần thiết để hải sản Việt Nam được xuất khẩu. Tỉnh Khánh Hòa đang đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động ngư dân thực hiện nghiêm các quy định. Đến hết năm 2020, nếu các tàu không có giấy chứng nhận này sẽ không được xuất bến. Bên cạnh đó, các ngành chức năng cũng sẽ tạo điều kiện tập huấn, hướng dẫn để cấp giấy chứng nhận cho các tàu cá.
Ông Võ Khắc Én, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Khánh Hòa cho biết: "Cảng cũng sẽ kiểm tra nếu không có giấy chứng nhận thì không được thực hiện chuyến ra biển. Nếu đi biển vào bờ, lượng cá không có giấy an toàn vệ sinh thực phẩm, cũng không thể nào bán cá đi xuất khẩu được. Đây là quyền lợi thiết thực của bà con"./.
Thái Bình/VOV-Miền Trung