Cho đến thời điểm hiện nay, việc bị kết án hình sự đã tác động nhất định đến chiến dịch tranh cử của cá nhân cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và đảng Cộng hòa.
Trước khi bị bồi thẩm đoàn xác định là có tội, tỷ lệ ủng hộ đối với hai ứng cử viên hàng đầu là ông Trump và ông Biden về cơ bản tương đương nhau.Nhưng sau khi bị bồi thẩm đoàn kết luận có tội, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ứng cử viên Donald Trump dường như mất đi lợi thế, để đương kim Tổng thống Biden vượt lên dẫn trước trong cuộc đua tranh cử đang diễn ra. Tuy nhiên, còn tới 5 tháng nữa mới diễn ra bầu cử tổng thống, vì thế, các tác động của phán quyết trên đối với cả hai ứng cử viên chỉ là tạm thời mà thôi.
Tòa án sẽ công bố phán quyết vào ngày 11/7, chưa đầy một tuần trước khi đảng Cộng hòa tổ chức đại hội toàn quốc chính thức đề cử ông Trump làm ứng cử viên đại diện ra tranh cử tổng thống. Mặc dù có nhiều ý kiến cho rằng, ông Trump không nên tiếp tục ra tranh cử vì bị kết án hình sự nhưng dường như đảng Cộng hòa không có lựa chọn nào khác. Trong lịch sử, các lãnh đạo cấp cao của đảng Cộng hòa thường có chung quan điểm, trong đó xác định sẽ bảo vệ tổng thống đến một mức độ nào đó, nhưng nếu có bằng chứng phạm tội thì tổng thống không thể tiếp tục đảm nhiệm chức vụ cũng như không nhận được sự ủng hộ của đảng. Tuy nhiên, đối với trường hợp của ông Trump thì không thể áp dụng bất cứ vấn đề gì trong quá khứ.
Cho đến thời điểm hiện nay, có thể khẳng định cá nhân cựu Tổng thống Trump với tính cách của mình và những gì đã diễn ra trong nhiệm kỳ đầu tiên, chắc chắn sẽ không chịu chấp nhận từ bỏ cuộc đua vào Nhà Trắng. Hơn nữa, thực tế cũng cho thấy trong các cuộc bầu cử sơ bộ để chọn ứng cử viên, ông Trump nhận được hơn 90% phiếu bầu ở gần như tất cả các bang. Điều này cho thấy đảng Cộng hòa khó có thể tìm được một gương mặt nào có đủ sức hút và hấp dẫn cử tri hơn là cựu Tổng thống Trump, bất chấp các thách thức pháp lý mà ông này đang phải đối mặt. Sâu xa hơn, với việc một số lãnh đạo đảng Cộng hòa vốn phản đối Trump bị cô lập hoặc loại bỏ thì nhiều chuyên gia nhận định đảng Cộng hòa hiện đang trở thành đảng của ông Trump với khẩu hiệu MAGA, làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại.
Trước việc phán quyết của tòa án có thể khiến cuộc chạy đua vào Nhà Trắng xoay chiều, các thành viên đảng Cộng hòa đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp đối phó. Thứ nhất, đảng Cộng hòa cần tận dụng phán quyết này để củng cố đoàn kết nội bộ trong đảng và thảo luận phương án xử lý nếu ông Trump phải đối mặt với án tù giam sau ngày 11/7 tới.
Bên cạnh đó, đảng Cộng hòa cũng phát động cuộc chiến pháp lý để gây sức ép đối với thẩm phán và công tố viên tòa án quận Manhattan trước khi đưa ra phán quyết chính thức. Hiện Chủ tịch Ủy ban tư pháp Hạ viện Jim Jordan, thành viên đảng Cộng hòa đã yêu cầu thẩm phán và một công tố viên ra điều trần tại Ủy ban tư pháp Hạ viện vào ngày 13/6 tới về “vụ truy tố chính trị chưa từng có đối với cựu Tổng thống Trump”. Theo đó, các nghị sĩ Cộng hòa sẽ sử dụng trách nhiệm giám sát để điều tra về những cáo buộc mà các công tố viên đang thực hiện ở cấp bang và liên bang nhằm truy tố các đối thủ chính trị.
Một hành động khác mà đảng Cộng hòa đang nhắm đến để hạ uy tín của Tổng thống Biden và gây khó khăn cho các hành động pháp lý nhằm vào cựu Tổng thống Trump là tận dụng vụ xét xử đối với Hunter Biden (hiện bị cáo buộc tội danh mua và sở hữu súng bất hợp pháp, lạm dụng hoặc nghiện ma túy và vi phạm luật liên bang). Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, con của tổng thống đương nhiệm bị đưa ra xét xử và vụ án này chắc chắn sẽ tác động đến chiến dịch tái tranh cử của ông Biden./.
Vũ Hợp