Nhiễm trùng máu do ăn hải sản chưa được nấu chín kỹ bệnh sẽ diễn biến rất nặng, nhanh chóng xuất hiện sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, có tỷ lệ tử vong cao.

Cảnh giác với loài “vi khuẩn ăn thịt người” đến từ biển

Mới đây, Khoa Hồi sức truyền nhiễm, Viện Lâm sàng các bệnh Truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tiếp nhận một số bệnh nhân (BN) nhiễm trùng máu do vi khuẩn Vibrio vulnificus (V. vulnificus). Điển hình là bệnh nhân A, đến từ Hải Phòng, nhập viện ngày thứ nhất của bệnh (ngày 30/6) trong tình trạng đau bụng vùng thượng vị và quanh rốn, nôn và tiêu chảy nhiều lần kèm sốt cao 39-40 độ C.

Chỉ sau vài giờ BN nhanh chóng rơi vào tình trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa phủ tạng (hôn mê, suy hô hấp, tuần hoàn, gan, thận, rối loạn đông máu và chuyển hóa nặng), kèm theo tình trạng nổi ban phỏng nước, xuất huyết, hoại tử diện rộng da, cân, cơ vùng tứ chi. BN được chỉ định cấy khuẩn 2 mẫu máu đều cho kết quả dương tính với V. vulnificus.

Dù anh A đã được điều trị kháng sinh mạnh ngay từ đầu, thở máy, lọc máu liên tục, thuốc vận mạch nâng huyết áp và các biện pháp điều trị hồi sức tích cực khác nhưng bệnh vẫn nặng lên nhanh chóng, tiên lượng tử vong, gia đình xin cho BN về sau 4 ngày điều trị.

Theo Đại tá, TS Vũ Viết Sáng, Phó Viện trưởng - Chủ nhiệm khoa Bệnh lây đường hô hấp và hồi sức, Viện Lâm sàng các Bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, V. vulnificus là vi khuẩn sống tự do trong nước biển hoặc nước lợ (vùng cửa sông) hoặc ký sinh trong các loài thủy sinh có vỏ như tôm, hàu, sò… Vi khuẩn này sống trong môi trường tự nhiên, dễ nhiễm vào những người có hệ miễn dịch yếu, có thể gây hoại tử cân cơ rất nhanh, do đó còn được gọi là “vi khuẩn ăn thịt người”. Nguy hiểm hơn, bệnh nhiễm trùng máu do V. vulnificus gây tử vong cao, lên đến 50%, thậm chí 90% nếu BN có sốc nhiễm khuẩn tụt huyết áp tại thời điểm nhập viện và thường tử vong trong vòng 48 giờ mặc dù được điều trị tích cực.

V. vulnificus là một phẩy khuẩn gram âm, thuộc vi khuẩn hệ bình thường của môi trường biển trên toàn thế giới. Vi khuẩn đã được phân lập từ nước biển, trầm tích, và nhiều loại hải sản như tôm, hàu, cá và sò. Nhiệt độ cao và nồng độ sắt cao phù hợp cho sự phát triển của vi khuẩn.

Không ăn hải sản chưa được nấu chín

Phân tích về cách thức lây bệnh từ vi khuẩn này, bác sĩ Sáng cho biết nguyên nhân do những người có hệ miễn dịch yếu, có tiếp xúc hoặc ăn hải sản có nguồn gây bệnh. Một thống kê 180 BN nhiễm trùng do V. vulnificus cho thấy có 92,8% BN có ăn hàu sống trong vòng 2 ngày trước đó. Thời gian ủ bệnh là 3 tiếng - 6 ngày; Bị vết thương khi tham gia các hoạt động trên biển, như bơi lội, câu cá, cầm nắm hải sản. Đã có trường hợp bị nhiễm qua những vết thương rất nhỏ, như vết đâm bởi đuôi con tôm, vỏ hàu khi tắm biển. Ngoài ra, nhiễm trùng có thể xảy ra khi phơi nhiễm vết thương có từ trước với vi khuẩn V. vulnificus.

“Tất cả mọi người đều có thể bị mắc bệnh theo cơ chế lây bệnh kể trên. Tuy nhiên, có những nhóm người dễ bị mắc bệnh hơn, bao gồm: Nghiện rượu; Bệnh gan mạn tính: viêm gan, xơ gan; Tan máu bẩm sinh; Suy giảm sức đề kháng, như: đái tháo đường, suy thận mạn, u lympho…; Nam giới, đặc biệt là nam giới tuổi cao dễ mắc bệnh hơn nữ giới”, Đại tá, TS Vũ Viết Sáng cảnh báo.

Các bác sĩ BV108 cho biết, khi ăn phải hải sản có vi khuẩn V. vulnificus, sẽ gây nhiễm trùng da, mô mềm và nhanh chóng dẫn đến viêm tấy, bầm tím, phỏng nước lớn, và hoại tử cân cơ. Khi đó BN cần phẫu thuật sớm, thậm chí cắt cụt chi. V. vulnificus gây nhiễm trùng huyết sẽ diễn biến nhanh đến sốc nhiễm khuẩn, suy chức năng đa phủ tạng, rối loạn đông máu và rối loạn chuyển hóa nặng. Tỷ lệ tử vong rất cao. Những trường hợp qua được giai đoạn cấp tính vẫn có thể tử vong do hậu quả của suy đa tạng kéo dài.

“Người dân không nên ăn hải sản chưa được nấu chín; Tránh bị thương khi tham gia các hoạt động có nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn, như: tắm biển, câu cá biển, đánh bắt và chế biến hải sản…; Nếu có vết thương hãy thận trọng khi tiếp xúc với nước biển, nước lợ, hải sản sống; Khám tại các cơ sở y tế sớm khi có các biểu hiện đường tiêu hóa, sưng nóng đỏ đau tại vết thương, đau và/hoặc nổi ban, bọng nước ở chân tay sau khi nghi ngờ có tiếp xúc với nguồn bệnh”, bác sĩ Vũ Viết Sáng khuyến cáo./.

Hương Giang