Bộ Y tế vừa ban hành một số danh mục, trong đó có nhiều nhóm bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được lên thẳng cơ sở khám chữa bệnh cấp chuyên sâu, không cần giấy chuyển tuyến vẫn được hưởng BHYT 100%.

Nhiều lợi ích từ BHYT

Đây là điểm mới quy định tại Thông tư số 01/2025/TT-BYT ngày 01/01/2025 hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.

Theo PGS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ  trưởng Bộ Y tế, Thông tư số 01 ban hành thay thế Thông tư số 40/2015/TT-BYT quy định đăng ký khám bệnh, chữa bệnh (KBCB) BHYT ban đầu và chuyển tuyến KBCB BHYT đã được Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành từ năm 2015 để khắc phục những khó khăn, hạn chế, vướng mắc thời gian qua trong thực hiện Thông tư số 40, đồng thời đồng bộ với các quy định mới của Luật Khám bệnh, chữa bệnh và Luật BHYT.

“Thông tư là văn bản quan trọng hướng dẫn việc đăng ký KBCB BHYT ban đầu và chuyển tuyến cho trên 13.000 cơ sở KBCB trên cả nước, tạo hành lang pháp lý đồng bộ để triển khai hiệu quả chính sách BHYT trong giai đoạn mới”, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế Trần Thị Trang cho biết: Thông tư số 01/2025/TT-BYT ngày 01/01/2025 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT là văn bản có nhiều chính sách đổi mới quan trọng liên quan đến quyền, lợi ích của người tham gia BHYT, cơ sở KBCK, cải cách thủ tục KBCK, giảm hồ sơ giấy tờ, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm phiền hà, tạo thuận lợi cho người dân, cơ quan, tổ chức và sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.

Trong đó một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao được 100% mức hưởng theo phạm vi, quyền lợi người bệnh được lên thẳng cơ sở KBCB cấp chuyên sâu mà không cần giấy chuyển tuyến. Trong đó bao gồm danh mục 62 bệnh, nhóm bệnh được KBCB tại cơ sở KBCB cấp chuyên sâu; 167 bệnh, nhóm bệnh được KBCB tại cơ sở KBCB cấp cơ bản; danh mục 141 bệnh, nhóm bệnh được chuyển tuyến trong thời hạn 1 năm kể từ ngày ký phiếu chuyển thay cho việc giấy chuyển hết giá trị sử dụng khi kết thúc năm.

“Trước đây các loại giấy chuyển tuyến dù được cấp vào bất kỳ thời điểm nào trong năm cũng đều hết hiệu lực vào 31/12 của năm đó. Nhưng theo quy định tại Thông tư 01 thì thời hạn của giấy chuyển tuyến được tính từ thời điểm ký. Đây là quy định đặc biệt có ý nghĩa trong việc nâng cao chất lượng KCB để người bệnh được tiếp cận và điều trị kịp thời một số bệnh cần chuyên môn sâu mà cơ sở cấp cơ bản, cấp ban đầu chưa đủ điều kiện triển khai, góp phần giảm thủ tục chuyển cơ sở KBCB cho người bệnh, giảm chi phí đi lại cho người bệnh, giúp người bệnh đỡ bỏ tiền túi, đồng thời góp phần sử dụng quỹ BHYT hiệu quả”, Vụ trưởng Vụ BHYT Trần Thị Trang cho hay.

Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh

Theo bà Trang, quy định danh mục các bệnh, nhóm bệnh và các trường hợp được chuyển cấp ban đầu để quản lý và được hưởng các quyền lợi về thuốc, thiết bị y tế theo chỉ định chuyên môn của cơ sở cấp chuyên môn kỹ thuật cao hơn. Quy định này vừa bảo đảm quyền lợi của người bệnh được quản lý, theo dõi bệnh và sử dụng thuốc, thiết bị y tế mới, có chất lượng và hệ thống y tế cơ sở có điều kiện hơn để phát triển chuyên môn kỹ thuật. Ngoài ra, Thông tư quy định trách nhiệm của cơ sở KBCB trong việc tổ chức triển khai KBCB, tư vấn cho người bệnh về quyền lợi, các bệnh được lên thẳng cấp cơ bản, chuyên sâu, công khai kết quả xếp cấp chuyên môn kỹ thuật và số điểm trên trang thông tin điện tử để người dân biết...

Ngoài ra, Thông tư mới quy định việc sử dụng phiếu hẹn khám lại, phiếu chuyển cơ sở KBCB bằng cả bản giấy và bản điện tử nhằm thể chế hóa giấy chuyển tuyến, giấy hẹn khám lại điện tử được thí điểm tích hợp trên ứng dụng định danh điện tử Quốc gia VNeID của Bộ Công an theo nhiệm vụ của Đề án 06/CP của Chính phủ thời gian qua. Việc triển khai phiếu chuyển tuyến và phiếu hẹn khám lại điện tử sẽ giúp công khai, minh bạch trong công tác chuyển cơ sở KBCB, vừa giúp đơn giản hoá thủ tục hành chính, hạn chế các hành vi gian lận, giả mạo.

Với những điểm mới nêu trên tại Thông tư quy định chi tiết thi hành một số điều Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT sẽ góp phần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, bảo đảm an sinh xã hội, quyền, lợi ích của người tham gia BHYT, cơ sở KBCB./.

62 bệnh, nhóm bệnh không cần phải có giấy chuyển tuyến bao gồm:

viêm màng não do lao (G01*); u lao màng não (G07*); lao khác của hệ thần kinh; lao hệ thần kinh, không xác định (G99.8*); nhiễm mycobacteria ở phổi; nhiễm histoplasma capsulatum ở phổi cấp tính; nhiễm nấm blastomyces ở phổi cấp tính, nhiễm nấm paracoccidioides ở phổi; nhiễm sporotrichum ở phổi (J99.8*); nhiễm aspergillus ở phổi xâm lấn; nhiễm cryptococcus ở phổi; nhiễm mucor ở phổi; nhiễm mucor lan tỏa. Và các bệnh lý ung thư như u ác tụy; u ác tuyến ức; u ác của tim, trung thất và màng phổi; u ác của xương và sụn khớp ở vị trí khác và không xác định; u ác của màng não; u ác của não; u ác của tủy sống, dây thần kinh sọ và các phần khác của hệ thần kinh trung ương; u ác thứ phát của não và màng não; nhóm u ác tính; u ác của hệ lympho, hệ tạo máu và các mô liên quan.

Các bệnh chuyển hóa hiếm như hội chứng loạn sản tủy xương; các thể suy tủy xương khác; bệnh tăng đông máu khác (hội chứng kháng phospho lipid); hội chứng thực bào tế bào máu liên quan đến nhiễm trùng; bệnh đái tháo đường phụ thuộc insuline (có đa biến chứng); bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insuline (có đa biến chứng); rối loạn chuyển hóa acid amin thơm; rối loạn chuyển hóa acid amin chuỗi nhánh và rối loạn chuyển hóa acid béo; các rối loạn khác của chuyển hóa acid amin.

Nhóm rối loạn dự trữ thể tiêu bào (bệnh Pompe, bệnh MPS, bệnh Gaucher, bệnh Fabry); rối loạn chuyển hóa đồng (bao gồm cả bệnh Wilson); thoái hóa dạng bột; rối loạn trầm cảm tái diễn; rối loạn ám ảnh nghi thức; viêm não, viêm tủy và viêm não-tủy; xơ cứng rải rác; viêm tủy thị thần kinh [Devic]; nhược cơ; bệnh lý võng mạc của trẻ đẻ non; suy tim; hoại tử thượng bì nhiễm độc (Lyell/Steven Johnson).

Hội chứng sau mổ tim; rối loạn chức năng khác sau phẫu thuật tim; bệnh phổi mô kẽ khác; áp xe phổi và trung thất; mủ lồng ngực (nhiễm trùng nặng ở phổi); bệnh Crohn (viêm ruột từng vùng); pemphigus; viêm mạch mạng lưới; bệnh da tăng bạch cầu trung tính có sốt [hội chứng Sweet]; bệnh Lupus ban đỏ hệ thống có tổn thương phủ tạng; đái tháo đường sơ sinh; dị tật bẩm sinh khác của não; các dị tật bẩm sinh khác của tủy sống.

Nhóm các dị tật bẩm sinh của hệ thống tuần hoàn; biến dạng bẩm sinh của khớp háng; kháng (các) thuốc chống lao; di chứng của hoạt động chiến tranh (di chứng do vết thương chiến tranh); tình trạng của mảnh ghép cơ quan và tổ chức.

Thông tư quy định cụ thể đối với 105 bệnh, người bệnh sẽ được lên thẳng cấp cơ bản (là các bệnh viện tuyến tỉnh và một số bệnh viện tuyến huyện) để KBCB mà không cần phiếu chuyển từ cơ sở đăng ký khám chữa bệnh ban đầu... Cùng với 105 bệnh được thông cấp cơ bản, phụ lục 3 của Thông tư cũng quy định có 36 bệnh sẽ được hưởng quyền lợi chuyển tuyến trong 1 năm. Như vậy có tổng cộng 141 bệnh, nhóm bệnh được chuyển cơ sở khám chữa b trong vòng một năm.