Bốc hỏa, rụng tóc, “khô hạn”, đau xương khớp, thậm chí trầm cảm là những biểu hiện của khoảng 13 triệu phụ nữ Việt Nam giai đoạn tiền mãn kinh. Tuy nhiên hầu như 100% phụ nữ thường âm thầm chịu đựng một mình và còn lúng túng trong cách giải quyết.

Nhiều ảnh hưởng do suy giảm nội tiết tố

Mãn kinh được hiểu một cách thông thường là thời điểm chấm hết giai đoạn sinh sản của phụ nữ. Thời kỳ mãn kinh được định nghĩa là thời kỳ cuối cùng của kinh nguyệt. Theo đó, độ tuổi mãn kinh trung bình tại các nước phát triển là 51-52 tuổi. Tại Việt Nam, độ tuổi mãn kinh trung bình là 48-50 tuổi. Tuy nhiên, sau 35 tuổi, số lượng nang noãn buồng trứng ở phụ nữ giảm, nội tiết bắt đầu thay đổi.

Theo PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng, nguyên Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Tổng Thư ký Hội Phụ sản Việt Nam, khi bước vào độ tuổi mãn kinh, chị em phải đối mặt với nhiều vấn đề như mệt mỏi, đau xương khớp, tâm lý bứt rứt khó chịu, mất ngủ, nhớ nhớ quên quên, khô âm đạo, các vấn đề về bàng quang… Thậm chí sau mãn kinh, phụ nữ còn phải đối mặt với suy giảm chất lượng cuộc sống với những biểu hiện như bốc hỏa, mệt mỏi, giảm ham muốn tình dục, loãng xương, suy giảm trí nhớ và các hậu quả lâu dài về tim mạch.

Tuy nhiên, nhiều người không biết đó là các biểu hiện của mãn kinh lại đi khám ở các chuyên khoa như thần kinh, cơ xương khớp, khiến không nhận được sự tư vấn điều trị tốt. Rất nhiều phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh đã tự áp dụng chế độ dinh dưỡng sai lệch, ảnh hưởng tới sức khoẻ: ăn chay, thần thánh hoá tác dụng của các loại hạt, không uống sữa vì sợ béo... dẫn tới suy dinh dưỡng, thiếu máu, thiếu sắt, loãng xương...

“Vì vậy, tăng cường chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh là vấn đề cấp thiết”, PGS Lưu Thị Hồng lưu ý.

Về vấn đề “khô hạn”, khiến chị em sợ gần gũi chồng, theo chuyên gia về Thận tiết niệu-Nam khoa Nguyễn Đình Liên: Sức khỏe tình dục cần được quan tâm ngay từ khi trưởng thành chứ không đợi đến tuổi xế chiều mới chăm sóc. Estrogel là nội tiết tố được tiết ra từ buồng trứng, một hoóc-môn quan trọng trong cơ thể phụ nữ. Ở nữ giới, khi tuổi càng cao, buồng trứng càng suy giảm và teo đi, đồng thời lượng estrogel cũng giảm dần. Do vậy, phụ nữ phải biết cách bổ sung nội tiết tố, kéo dài tuổi thanh xuân để giữ lửa cho những “cuộc yêu”.

Cần quan tâm đến sức khỏe phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh

Ông Đinh Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em cho biết, trước đây chúng ta mới chỉ dành sự quan tâm đến sức khỏe sinh sản mà chưa thực sự quan tâm đến sức khỏe của phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh. Nhiều người vẫn nghĩ rằng, suy giảm nội tiết dẫn đến tiền mãn kinh và mãn kinh là quá trình sinh lý trong cuộc đời bất cứ người phụ nữ nào. Chính bởi suy nghĩ đó nên thường có tâm lý chịu đựng.

“Tiền mãn kinh và mãn kinh là vấn đề sinh lý nhưng ảnh hưởng do suy giảm nội tiết tố đến sức khỏe chị em phụ nữ lại là vấn đề bệnh lý. Khi nội tiết tố suy giảm sẽ kéo theo những hệ lụy về tim mạch, về hệ thống xương khớp mà điển hình ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh là loãng xương. Đã đến lúc chúng ta phải quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe của phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh”, ông Đinh Anh Tuấn nhấn mạnh.

Hiện tại, Bệnh viện Phụ sản Trung ương là bệnh viện duy nhất trong cả nước có phòng khám tư vấn dành cho phụ nữ tiền, mãn kinh. Ở các bệnh viện địa phương chưa có phòng khám này. Hiện nay, liệu pháp nội tiết mãn kinh là giải pháp điều trị được các hiệp hội y tế uy tín khuyến cáo ưu tiên lựa chọn. Ngoài ra, còn các giải pháp khác như dinh dưỡng, giải pháp không nội tiết, điều trị các bệnh lý khác… Do vậy, ông Đinh Anh Tuấn cho biết, hiện Bộ Y tế đang xây dựng hướng dẫn quốc gia về chăm sóc sức khỏe phụ nữ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh; hướng dẫn đào tạo nhân lực, triển khai phòng khám tư vấn mãn kinh tại các bệnh viện sản phụ khoa ở các địa phương; truyền thông giáo dục cho cộng đồng phụ nữ chủ động đến khám và điều trị./.

Lưu Hường