Thời tiết chuyển mùa, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp đang tăng trở lại. Việc phòng tránh để dịch bệnh không bùng phát là rất quan trọng.

Dịch bệnh tăng trở lại

Tại Chương trình Gặp mặt báo chí cung cấp thông tin y tế tháng 12/2023 và hưởng ứng ngày Quốc tế phòng, chống dịch bệnh 2023 (27/12), TS Hà Anh Đức, Chánh Văn phòng Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ghi nhận các thông tin về việc gia tăng các trường hợp mắc bệnh đường hô hấp và các trường hợp mắc cúm A(H5N1), Covid-19 tại một số quốc gia trong khu vực.

Trung Quốc đã thông báo về việc gia tăng số ca mắc các bệnh về đường hô hấp; đồng thời ghi nhận chùm ca bệnh viêm phổi chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em xảy ra tại một số tỉnh miền Bắc Trung Quốc. Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc đã họp báo và nhận định nguyên nhân chính là do hiện đang vào mùa đông, thời tiết lạnh, thay đổi bất thường.

TS Hà Anh Đức nhấn mạnh Covid-19 và các bệnh đường hô hấp nói chung đang tăng trở lại do yếu tố thay đổi khí hậu thất thường, chuyển mùa từ Hạ sang Đông và bước vào Xuân. Đặc biệt, liên quan đến Covid-19, dịch đang có xu hướng quay trở lại. Tại Malaysia, số ca mắc Covid-19 tăng trở lại từ 50-100%; tại Singapore tăng 65%... Cơ quan Y tế các quốc gia này nhận định nguyên nhân gia tăng trở lại số mắc Covid-19 là do giảm khả năng miễn dịch của người dân và gia tăng giao thương trong mùa du lịch và lễ hội cuối năm. Tại Campuchia, tính đến năm 2023, nước này đã ghi nhận 6 ca mắc cúm A(H5N1), ở người, trong đó có 3 ca tử vong.

TS. Hoàng Minh Đức, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, hiện nay, tại một số nước đã ghi nhận ca mắc Covid-19 tăng, như Malaysia và Singapore, nhưng đều ở thể nhẹ. Tại Việt Nam, tình hình Covid-19 vẫn đang được kiểm soát; số mắc ghi nhận thấp, rải rác tại một số địa phương và phần lớn có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng; số nhập viện và số bệnh nhân nặng tại các cơ sở điều trị thấp. Kết quả giám sát tác nhân gây bệnh, hiện chưa ghi nhận biến thể mới, bất thường. Để tiếp tục kiểm soát hiệu quả, bền vững Covid-19 và chuẩn bị sẵn sàng, chủ động ứng phó trong trường hợp Covid-19 quay trở lại, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch kiểm soát, quản lý bền vững dịch bệnh Covid-19, giai đoạn 2023 - 2025 theo Quyết định số 3984/QĐ-BYT ngày 29/10/2023, trong đó có phương án sẵn sàng đảm bảo công tác y tế trong tình huống dịch Covid-19 có biến chủng mới nguy hiểm hơn, bùng phát mạnh trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống.

“Việt Nam đã ban hành kế hoạch về phòng, chống Covid-19 trên cơ sở quản lý bền vững. Theo khuyến cáo của WHO, sẽ chủ yếu theo dõi, quản lý và quan trọng nhất là theo dõi biến chủng mới nếu xuất hiện. Tại thời điểm này, trên thế giới và tại Việt Nam chưa xuất hiện biến chủng mới của virus SARS-CoV-2. Việt Nam đã chuyển Covid-19 sang bệnh truyền nhiễm nhóm B và theo dõi như bệnh cúm mùa, cúm a H1N1”, ông Đức cho hay.

Các biện pháp phòng chống dịch bệnh

Đối với cúm gia cầm độc lực cao (A/H5N1), các chuyên gia cho biết trong năm 2023, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc ở người. Tuy nhiên theo thông tin từ Cục Thú Y, Bộ NN&PTNT, dịch cúm A/H5N1 trên gia cầm vẫn xảy ra rải rác ở các địa phương. Thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường hiện nay là điều kiện thuận lợi cho virus cúm gia cầm phát triển; đồng thời hiện cũng bắt đầu có xu hướng tăng nuôi gia cầm chuẩn bị dịp Tết Nguyên đán 2024 nên tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người. Để chủ động ngăn chặn cúm gia cầm xâm nhập và lây nhiễm sang người, Bộ Y tế đã có văn bản số 7910/BYT-DP ngày 08/12/2023 đề nghị các địa phương tăng cường công tác phòng, chống cúm gia cầm lây sang người.

Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng lưu ý hiện nay đang trong giai đoạn vào mùa Đông Xuân, thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là nguyên nhân của sự xuất hiện và lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm, nhất là bệnh lây truyền qua đường hô hấp như cúm, sởi, rubella, ho gà..., tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm. Đây cũng là thời điểm nhu cầu giao thương, du lịch cuối năm tăng cao, là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan, có thể làm gia tăng số ca mắc các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, nhất là với nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh như trẻ em có sức đề kháng yếu, người cao tuổi có bệnh lý nền.

Để phòng, chống các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, người dân cần tiếp tục chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh cá nhân như: Đeo khẩu trang tại các cơ sở y tế, trên các phương tiện công cộng và tại các địa điểm tập trung đông người; Thường xuyên rửa tay bằng nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay; súc miệng, họng bằng nước súc miệng; tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi; Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, giữ ấm cơ thể, tập luyện thể dục, thể thao, nâng cao thể trạng; Thực hiện ăn chín, uống chín; đảm bảo an toàn thực phẩm trong giết mổ gia súc, gia cầm và chế biến các sản phẩm từ gia súc, gia cầm. Tránh tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh đường hô hấp như ho, sốt, khó thở… và khi có dấu hiệu mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời./.

Hương Giang