Thống kê của Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, tỷ lệ tử vong do nấm độc có thể lên đến 50%, thậm chí cao hơn, việc điều trị cũng rất tốn kém. Ngoài nấm, danh sách thực phẩm chứa độc tố còn có nhiều loại như măng tươi, sắn, khoai tây, cá nóc, bạch tuộc xanh...
Theo anh Ngô Xuân Dũng, chuyên gia công nghệ thực phẩm: trong măng tươi chứa rất nhiều cyanide. Nếu ăn phải măng có chứa nhiều cyanid khi vào cơ thể, dưới tác dụng của enzyme đường tiêu hóa lập tức biến thành acid cyan andrid (HCN) - 1 chất cực độc với cơ thể. Liều tử vong qua đường tiêu hóa là 1mg/kg thể trọng. Trong khi đó, hàm lượng cyanide trong măng tươi khá cao, khoảng 230mg/kg măng củ.
Tùy theo hàm lượng cyanide có trong măng mà người ăn có biểu hiện ngộ độc ở mức độ nặng, nhẹ khác nhau. Các triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn măng khoảng từ 5-30 phút. Trường hợp nhẹ thì biểu hiện sợ hãi, lo lắng, chóng mặt, đau đầu, rối loạn ý thức, buồn nôn, nôn, kích thích niêm mạc đường hô hấp… Trường hợp nặng có biểu hiện co giật, cứng hàm, duỗi cứng, giãn đồng tử, suy hô hấp, tím tái, hôn mê. Nặng hơn nữa sẽ ngừng thở. Cùng với măng, sắn tươi cũng có thể gây ra hiện tượng ngộ độc mà dân gian thường gọi là say sắn. Độc chất gây ngộ độc sau quá trình lên men trong đường tiêu hóa, cũng tạo ra acid cyan andrid (HCN). Khoảng 20mg acid cyan andrid có thể gây độc trong cơ thể và 50mg là có thể gây tử vong với một người cân nặng 50kg.
Một số thực phẩm từ động vật như cá nóc, bạch tuộc xanh... cũng mang chất độc chết người. Chất độc này có tên gọi là tetrodotoxin, độc hại gấp 1.250 lần chất độc của cyanide. Người ăn cá nóc khi bị trúng độc, bắp thịt bị co cứng, đầu óc cảm thấy choáng váng, cơ thể rã rời, nhức đầu, nôn mửa, khó thở. Khoảng 60-80% nạn nhân sẽ tử vong trong vòng 4-6 giờ, hiện nay khoa học chưa tìm ra thuốc giải độc.
"Đun ở nhiệt độ 100°C trong khoảng 2 tiếng thì hoạt tính của tetrodoxin mới chỉ giảm khoảng 20%. Trong khi chất độc đấy chỉ cần một lượng rất nhỏ đi vào cơ thể là đã gây tử vong vì đây là chất độc thần kinh rất mạnh. Người dân tuyệt đối không được chủ quan và liều lĩnh khi sử dụng các loại thực phẩm đã được cơ quan quản lý nhà nước khuyến cáo và chỉ định đó là có độc tính" - chuyên gia Ngô Xuân Dũng nhấn mạnh./.
Phạm Trang