Mặc dù cúm B là một trong những chủng cúm mùa phổ biến ở nước ta và xảy ra hằng năm, nhưng không phải cha mẹ nào cũng hiểu đúng và đủ về căn bệnh này.
Dấu hiệu và triệu chứng khi trẻ mắc bệnh cúm B
Theo thông tin từ Sở Y tế Bắc Kạn, sau khi khoảng 700 học sinh tại huyện Chợ Đồn (tỉnh Bắc Kạn) phải nghỉ học vì cúm B, từ ngày 28/10 đến nay, tỉnh Bắc Kạn ghi nhận hơn 1.300 trường hợp sốt cao, có dấu hiệu nhiễm cúm B. Riêng trong ngày 30/10 có thêm 160 ca. Hiện có hơn 180 trường hợp đang điều trị tại các cơ sở y tế, không có ca biến chứng nặng.
Theo PGS.TS.BS Tạ Anh Tuấn, Trưởng khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh cúm B là một loại cúm mùa (có 4 type A, B, C, D), là loại virus thường gây nhiễm trùng đường hô hấp. Kể từ sau đại dịch Covid-19 các nghiên cứu cho thấy cúm B chiếm khoảng 40%, cúm A chiếm 60% trong các trường hợp cúm mùa, rất hiếm gặp cúm C, D.
Cũng như cúm A, cúm B lây từ người sang người thông qua các giọt bắn nhỏ (có chứa virus cúm) trong không khí khi người bị nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Trẻ chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm bởi các giọt bị nhiễm bệnh rồi chạm vào miệng, mũi hoặc mắt.
Thời gian ủ bệnh của bệnh cúm B từ 1 - 4 ngày kể từ khi bị nhiễm virus cúm. Trẻ em và những người có hệ thống miễn dịch bị suy yếu có thể có thời gian ủ bệnh lâu hơn.
Cũng giống như mắc cúm A, các triệu chứng thường gặp bao gồm: Sốt, đau rát họng, ho khan, đau đầu, đau mỏi người, đau xương khớp, mệt mỏi cảm thấy kiệt sức. Trẻ em bị cúm cũng có thể có các triệu chứng tiêu hóa (buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy). Một số triệu chứng cúm có thể tương tự như cảm lạnh, đa số trẻ sẽ bình phục sau 1-2 tuần, tuy nhiên ho và mệt mỏi có thể kéo dài hơn 2 tuần.
Chăm sóc đúng cách để tránh biến chứng
Bác sĩ Anh Tuấn cho biết, bệnh cúm B phần lớn là nhẹ và tự khỏi, chủ yếu điều trị triệu chứng tại nhà, tuy nhiên trẻ nhiễm virus cúm B cũng có thể bị biến chứng nặng như viêm phổi do virus cúm hoặc do bội nhiễm vi khuẩn. Các biến chứng nghiêm trọng khác hiếm gặp hơn như: viêm cơ tim, viêm não, viêm cơ tiêu cơ vân, suy đa cơ quan.
“Thuốc kháng sinh không có hiệu quả đối với virus cúm, mà chỉ dùng thuốc kháng virus trong một số trường hợp đặc biệt, tùy từng bệnh cảnh lâm sàng bác sĩ sẽ chỉ định điều trị phù hợp”, bác sĩ Anh Tuấn nhấn mạnh.
Việc điều trị và chăm sóc tại nhà với các trẻ bị cúm nhẹ, chủ yếu điều trị triệu chứng: Cho trẻ nghỉ ngơi tại nhà với môi trường sạch sẽ, thoáng mát thông gió. Dùng thuốc hạ sốt nếu trẻ có sốt trên 38,5 độ C, các thuốc có thể sử dụng như: paracetamol liều từ 10-15mg/kg/lần (không dùng với các trẻ có các bệnh gan), hoặc ibuprofen liều 6-8mg/kg/lần (không dùng với trẻ có giảm tiểu cầu hoặc nghi ngờ có sốt xuất huyết), khoảng cách dùng cách 4-6h nếu sốt ≥ 38,5 độ C.
Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, mềm và cho uống thêm nhiều dịch (không dùng các loại nước ngọt công nghiệp. Nếu trẻ có ho dùng các thuốc ho thảo dược.Thông thoáng đường thở bằng nhỏ nước muối sinh lý, vệ sinh mũi bằng bấc bông tự cuốn…
Hiện nay đang thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường, số lượng trẻ mắc các bệnh hô hấp đang có xu hướng gia tăng, trong đó có nhiều trẻ mắc cúm B. Để phòng tránh cúm B, PGS.TS.BS Tạ Anh Tuấn khuyến cáo: Giữ khoảng cách xa tối thiểu 1m với những người có các triệu chứng cúm. Nếu cha mẹ hoặc trẻ có các triệu chứng cúm, nên để trẻ ở nhà không đi học; Rửa tay trước khi chạm vào mắt, mũi và miệng. Sử dụng khăn giấy hoặc mặt trong cánh tay khi ho và hắt hơi, vứt bỏ khăn giấy vào nơi quy định và rửa tay. Không cho trẻ dùng chung các vật dụng như cốc uống, thìa, bình sữa, đồ chơi hoặc bất cứ thứ gì tiếp xúc với miệng hoặc mũi. Làm sạch các bề mặt thường xuyên chạm vào.
Cha mẹ đưa con đi tiêm phòng đầy đủ theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Tiêm phòng cúm bao gồm cả cúm A và B (được chỉ định cho trẻ từ 6 tháng tuổi) là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh cúm. Tiêm phòng hằng năm sẽ tăng cường khả năng miễn dịch cho trẻ chống lại các chủng cúm gần đây nhất, giúp phòng các biến chứng nặng nếu chẳng may nhiễm bệnh./.
Dấu hiệu cần cho trẻ mắc cúm B đến các cơ sở y tế:
Trẻ sốt cao ≥ 39,5 độ C, dùng thuốc hạ sốt và các phương pháp vật lý hạ nhiệt (phòng thoáng mát 26-29 độ, chườm nước ấm tích cực) nhưng nhiệt độ không hạ. Hoặc trẻ sốt cao ≥ 38,5 độ C quá 3 ngày không có xu hướng thuyên giảm.Trẻ thở nhanh, thở bất thường: thở rít, khò khè, rút lõm lồng ngực, co kéo cơ hô hấp. Mạch nhanh so với tuổi (khi trẻ không sốt) vân tím, lạnh chi (khi không sốt cao). Trẻ không ăn/uống. Trẻ có biểu hiện mất nước: môi se, mắt trũng, niêm mạc miệng/lưỡi khô, khát nước đòi uống nước, hoặc đi tiểu ít (theo dõi thấy bỉm/tã ít ướt hơn bình thường). Thay đổi ý thức: trẻ không chịu chơi, quấy khóc, li bì, co giật… Trẻ thấy kêu đau bụng/đau ngực, nôn nhiều. Hoặc cha/mẹ/người chăm sóc cảm thấy lo lắng bất an về trẻ. Trẻ có các yếu tố nguy cơ gây bệnh nặng.
Cha mẹ/người chăm sóc không tự ý gọi xét nghiệm chẩn đoán cúm B cũng như các xét nghiệm khác, không tự ý sử dụng các thuốc kháng sinh cũng như các thuốc kháng virus cho trẻ mà nên theo tư vấn, chỉ định của các bác sĩ.
PGS.TS.BS Tạ Anh Tuấn
|