Trong điều kiện dịch Covid-19 bùng phát và lây lan nhanh tại Bắc Giang, Bắc Ninh thì phương án cách ly một số trường hợp F1 tại nhà liệu có an toàn?

Ý nghĩa của việc F1 cách ly tại nhà

Trong phòng, chống dịch Covid-19 do Bộ Y tế quy định bắt buộc cách ly tập trung với người tiếp xúc gần (F1). Nhưng trước diễn biến phức tạp của đợt bùng phát đợt này mà tâm điểm là Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương, TPHCM… thì tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống Covid-19 chiều 21/5, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bắc Ninh, Bắc Giang "mạnh dạn thí điểm quy mô nhỏ, đúc rút để xem xét mở rộng" việc cách ly F1 tại nhà.

Đây là một trong những chủ trương mới, đa số người dân đều đồng tình ủng hộ nhưng cũng có một số ý kiến cho rằng việc cách ly F1 tại nhà sẽ có rủi ro cao. Về điều này, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương nhận định thí điểm cách ly F1 tại nhà phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Bởi với nhu cầu như hiện nay, việc cách ly tập trung chắc chắn sẽ quá tải. Ngoài việc cơ sở vật chất khó đáp ứng nổi, sự quá tải còn dẫn đến tới nguy cơ lây chéo rất cao. Mục đích chính của các hình thức cách ly là cắt đứt đường lây nhiễm của dịch bệnh từ một người sang nhiều người. Dựa trên nguyên tắc này, nhà chức trách có thể áp dụng nhiều phương pháp cách ly, phù hợp với từng thời kỳ dịch bệnh. Vì thế việc  cách ly F1 tại nhà có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong thời điểm này.

Hiện nay số người là F1 phải cách ly tập trung tại Bắc Ninh, Bắc Giang lên tới hàng chục nghìn người, sẽ quá tải cho các cơ sở cách ly tại hai địa phương này.Hơn nữa, cách ly tập trung đông quá cũng không thể đáp ứng được những tiêu chuẩn phòng dịch và rất có thể xảy ra tình trạng lây chéo ở trong khu cách ly, thành ra “lợi bất cập hại” - ông Nhung nói.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, dịch Covid-19 đang diễn ra khá phức tạp tại các KCN ở Bắc Giang, Bắc Ninh. Đặc biệt sự xuất hiện biến chủng của Ấn Độ và Anh nên tốc độ lây nhiễm rất lớn. Số lượng F1tập trung trong KCN quá lớn, gây nguy cơ quá tải trong các khu cách ly tập trung. Bên cạnh đó, việc không đủ chỗ cách ly, và việc kiểm soát nhiễm khuẩn trong khu cách ly tập trung cũng là vấn đề lớn. Bởi cũng đã có rất nhiều trường hợp lây nhiễm chéo trong khu cách ly tập trung. Do vậy, thời điểm này, việc thí điểm để các trường hợp F1 cách ly tại nhà là hợp lý. Tuy nhiên, việc làm này phải được thực hiện tuyệt đối nghiêm ngặt. Nếu người dân không thực hiện nghiêm, việc quản lý không tốt, những trường hợp F1 trở thành F0 có thể nhanh chóng lây cho người nhà và lan ra cộng đồng.

Điều kiện đảm bảo cách ly tại nhà

Theo ông Nhung, trước đây, chúng ta không làm được việc cách ly F1 tại nhà vì người dân cũng như hệ thống quản lý chưa hiểu được Covid-19 là như thế nào, cách ly ra sao, vì vậy mà F1 cách ly tập trung là hoàn toàn đúng đắn. Bây giờ đã có nhiều bằng chứng khoa học cho phép chúng ta hiểu rõ nguyên lý chống Covid-19. Vì vậy, thí điểm cách ly F1 tại nhà là hoàn toàn phù hợp trong điều kiện hiện nay.

Bắc Ninh, Bắc Giang có thể thí điểm cách ly F1 tại nhà nhưng đảm bảo 4 điều kiện: Thứ nhất, F1 phải được trang bị kiến thức kỹ lưỡng về dịch bệnh, hướng dẫn biện pháp đảm bảo an toàn, có thái độ nghiêm túc và có khả năng thực hành chuẩn về các bện pháp cách ly thoe hướng dẫn. F1 và gia đình phải ký cam kết với chính quyền tuân thủ nghiêm ngặt, không tự ý rời khỏi nơi cư trú; Thứ hai, nhà phải đủ rộng, phải có phòng riêng để sinh hoạt, nhiều phòng khép kín, cách biệt với các nhà xung quanh… Các thành viên khác trong gia đình không tiếp xúc gần với F1. Thứ ba, khi gia đình có thành viên là F1 thì những người tiếp xúc thuộc diện cách ly tại nhà (F2) cũng cần được trang bị kiến thức phòng tránh dịch an toàn, có thái độ nghiêm túc và có khả năng thực hành chuẩn theo hướng dẫn; Thứ tư, là điều kiện về giám sát, đánh giá. “Một trong những yếu tố hết sức quan trọng để thực hiện cách ly F1 tại nhà an toàn hiệu quả đó là công tác giám sát. Chúng ta có thể áp dụng công nghệ 4.0, lắp đặt camera theo dõi, F1 cách ly tại nhà phải ký cam kết, gia đình cũng phải ký cam kết, nếu làm không chuẩn mà để hậu quả lây lan cộng đồng sẽ bị xử lý theo pháp luật. Đồng thời, trong thời gian cách ly tại nhà, các thành viên gia đình phải được xét nghiệm Covid-19, tối thiểu 3 lần như quy định với người cách ly tập trung”. Khi đánh giá một người F1 đủ điều kiện cách ly tại nhà cần có một cơ chế thông tin chuyển gửi đến chính quyền và y tế địa phương, phân người theo dõi giám sát chặt chẽ, ông Nhung nhấn mạnh.

Về việc thực hiện giám sát đối với các F1 thuộc diện cách ly tại nhà, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung nhấn mạnh: trước hết là “tổ phòng chống Covid-19 cộng đồng”. Y tế cơ sở phải có đường dây nóng để người dân hỏi khi có các vấn đề sức khỏe phát sinh trong quá trình cách ly. Chính quyền địa phương phải thực sự vào cuộc cùng với các cơ quan chức năng, cần phân rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm và có quy trình chuẩn. “Một chìa khóa quan trọng trong công tác giám sát chủ yếu nằm ở chữ hỗ trợ chứ không phải nhằm vào chữ kiểm soát hay trừng phạt, sao cho mọi người tuân thủ thành công việc cách ly là chúng ta thành công. Các cơ quan chức năng phải tư vấn, hướng dẫn để người dân biết lợi ích của cách ly tại nhà, từ đó tự giác tuân thủ. Còn nếu với những trường hợp cố tình vi phạm thì phải phạt nặng”, ông Nhung lưu ý thêm./.

Hương Giang