Bệnh nhân Nguyễn Văn U (52 tuổi, ở Hưng Yên), cách đây hơn 1 tháng thấy ban đầu khi đến khám tại Bệnh viện K chỉ với biểu hiện nuốt nghẹn, hơi vướng ở cổ, ho đờm cách đây hơn 1 tháng nhưng uống thuốc mãi không đỡ. Sau khi khám và thực hiện các chỉ định xét nghiệm, kết quả chẩn đoán u ác ở hạ họng thanh quản như tin “sét đánh ngang tai” với anh U.

Nhận được kết luận u ác ở hạ họng thanh quản anh U thấy hoang mang lo lắng và suy sụp rất nhiều. Nhưng sau khi được các y bác sĩ nhiệt tình tư vấn, chỉ rõ phương hướng điều trị, anh có suy nghĩ tích cực hơn rất nhiều. “Khi nghe các bác sĩ nói có rất nhiều trường hợp đã điều trị thành công, tôi thấy vững tâm và tin tưởng phác đồ điều trị của Bệnh viện K”, anh U nói.

Giải thích về trường hợp anh U, BSCKII Nguyễn Tiến Hùng, Trưởng khoa Ngoại tai mũi họng, Bệnh viện K cho biết, bệnh nhân có u lớn vùng thanh quản hạ họng, kích thước u 4x6cm, lan qua miệng thực quản, xâm lấn đoạn 2cm đầu trên thực quản - cổ, chẩn đoán u thành sau hạ họng, giải phẫu bệnh ung thư tế bào vẩy (SCC), giai đoạn 4, T3N1M0. “Rất tiếc là bệnh nhân phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển, do đó chúng tôi cần hội chẩn liên khoa để đưa ra hướng điều trị tốt nhất cho anh U”, BSCKII Nguyễn Tiến Hùng cho hay.

Nói thêm về ca mổ đầy khó khăn này, TS.BS Phạm Văn Bình, Trưởng khoa Ngoại bụng I, Bệnh viện K cho biết: “Đây là lần đầu tiên ca phẫu thuật như vậy được thực hiện tại Bệnh viện K. Đây là một ca phẫu thuật rất phức tạp, khi cắt 1 phần thực quản, hạ họng dài, triệt để như vậy cần có cơ quan thay thế thì bệnh nhân mới có thể ăn uống bình thường được. Đây là kỹ thuật khó thường phải thực hiện ở cơ sở y tế, Trung tâm chuyên ngành lớn mới đảm bảo về chuyên môn, kết hợp chuyên khoa tai mũi họng, đầu mặt cổ và chuyên khoa tiêu hóa trong lĩnh vực ung thư chuyên sâu”.

Ca mổ hy hữu

Các bác sĩ Bệnh viện K, đặc biệt là 2 chuyên khoa tai mũi họng và ngoại bụng đã hội chẩn kỹ càng và vạch ra những khó khăn phải khắc phục và vượt qua trong khi thực hiện. Phải kể đến 2 vấn đề mấu chốt, đầu tiên là trong quá trình điều trị ung thư luôn phải đảm bảo tính triệt căn, lấy trọn tổn thương ung thư tới diện cắt âm tính, phần tổn thường mất đi ở hạ họng, thanh quản của bệnh nhân U cần thay thế bằng cơ quan khác đó là đoạn ruột non từ bụng lên vùng cổ. Khó khăn thứ 2 là phải nuôi sống đoạn ruột non thay thế, sao cho đoạn ruột non đó tuần hoàn tưới máu phải tốt, ruột non sống thì khi nối miệng nối mới đảm bảo đủ liền, lúc đó chức năng đoạn ruột non ấy mới giúp bệnh nhân có thể ăn uống được.

3 ekip phẫu thuật với hàng chục bác sĩ

Cuối tháng 11/2020, ca mổ được thực hiện sau sự chuẩn bị kỹ của 3 ekíp phẫu thuật gồm kíp 1 là các bác sĩ Khoa Ngoại tai mũi họng, kíp 2 là các bác sĩ phẫu thuật tiêu hóa, kíp 3 là các bác sĩ tạo hình của 2 khoa. Ca mổ kéo dài 10 tiếng, thực hiện 2 bước quan trọng nhất đó là cắt thanh quản hạ họng toàn phần PLOT, nạo vét hạch 2. Dùng đoạn hỗng tràng nối họng và thực quản để tái tạo đường ăn cho bệnh nhân.

Kỹ thuật này đảm báo tính chuyên sâu về mặt ung thư và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Cụ thể, về mặt ung thư học, lấy được tổn thương triệt để vùng hạ họng, thực quản, cổ, nạo vét hạch rộng rãi. Lấy được cơ quan thay thế từ ruột non lên để ghép tự thân để phục hồi tính liên tục của đường tiêu hóa cho bệnh nhân.

“Đây là kỹ thuật khó và tiên tiến nhất của ung thư vùng đầu cổ. Trước đây việc tái tạo vẫn được thực hiện bằng các biện pháp khác như vạt cơ ngực lớn (MPMF) hay ống dạ dày (gastric Pull up). Tuy nhiên, vạt hỗng tràng có nhiều ưu điểm hơn như tỷ lệ liền của vạt cao, sinh lý hơn, hậu phẫu rất nhẹ nhàng so với ống dạ dày”, BSCKII Nguyễn Tiến Hùng, Trưởng khoa Ngoại tai mũi họng, Bệnh viện K chia sẻ.

Là người trực tiếp phẫu thuật điều trị cho bệnh nhân, BSCKII Nguyễn Tiến Hùng chia sẻ: Một trong những vấn đề quan trọng nhất trong điều trị ung thư đó là chẩn đoán đúng bệnh và giai đoạn, bệnh nhân này ở giai đoạn phù hợp, đảm bảo thực hiện cả triệt căn và ghép ruột non tự thân.

“Chúng tôi đã quyết định lấy 1 đoạn ruột non, được tưới máu bởi các nhánh động mạch cũng như tuần hoàn máu trở về của nhánh tĩnh mạch xuất phát từ động mạch cảnh để nuôi sống đoạn ruột non này. Đoạn ruột non này được nối vào 2 đầu của hạ họng, thành quản đã được cắt đi trong quá trình phẫu thuật xử lý ung thư, tái tạo lại thành đường liền trong ống tiêu hóa giúp việc ăn uống được bình thường. Nếu không thực hiện được kỹ thuật này, bệnh nhân sẽ không ăn uống được, không đảm bảo đường thở, để lại phần khuyết hổng ở toàn bộ vùng cổ và chất lượng sống gần như không thể kéo dài, ca phẫu thuật thành công là bước ngoặt lớn trong chuyên ngành ngoại khoa tại Bệnh viện K. Hiện tại sau hơn 10 ngày anh U tỉnh táo, đi lại bình thường miệng nối liền tốt và tiếp tục được theo dõi, điều trị”, bác sĩ Hùng nói./.

Hương Giang