Tôi trở lại Tây Nguyên giữa những ngày “con ong đi lấy mật”, cũng là lúc Ban quản lý dự án các công trình điện miền Trung cùng với các nhà thầu xây lắp, nhà thầu cung cấp vật tư thiết bị đang gấp rút triển khai thực hiện Dự án xây dựng công trình đường dây tải điện 220 kV Pleiku 2- Krông Buk mạch 02. Đây là một dự án vừa xây mới, vừa cải tạo nâng cấp nên trong quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn trong vấn đề cắt điện để dựng cột, kéo dây bởi công trình được kết nối với 4 Trạm biến áp 220 kV hiện hữu là Trạm 220kV Chư Sê, Trạm 220kV Nhà máy điện gió Nhơn Hòa 1, Nhà máy điện gió Prông Buk và Trạm 220kV Krông Buk… Đấy là chưa kể đến những khó khăn về thời tiết và vướng mắc trong giải phóng đền bù. Nói về Quy mô của công trình, anh Trương Tấn Hưng, trưởng phòng kế hoạch Ban quản lý dự án các công trình điện miền Trung cho biết: “Tuyến đường dây 220kV Pleiku 2- Krông Buk mạch 2 có chiều dài 119,93 ki lô mét, gồm treo mạch 2 trên cột 02 mạch của tuyến đường dây 220kV Pleiku 2- An Khê hiện hữu. Xây dựng mới theo kết cấu 02 mạch trên hành lang tuyến cũ sau khi tháo dỡ tuyến đường dây 220kV Pleiku 2- Krông Buk mạch 1 hiện hữu và xây dựng mới mạch 2 đi song song với mạch 1 hiện hữu. Cùng với đó là lắp đặt 1 ngăn lộ xuất tuyến 220 kV tại TBA 500 kV Pleiku 2 trên phần diện tích đất dự phòng nằm trong phạm vi tường rào của trạm hiện hữu và mở rộng 1 nhịp thanh cái với 1 ngăn xuất tuyến 220 kV và lắp đặt thiết bị cho 1 ngăn xuất tuyến 220kV tại TBA 220kV Krông Buk trên phần diện tích đất mở rộng nằm ngoài phạm vi tường rào của trạm hiện hữu”.
Để tận mục sở thị, chúng tôi đã làm một cuộc hành trình suốt chiều dài 120 ki lô mét từ Chư Sê (Gia Lai) đến Krông Buk (Đăk Lăk) và đến hầu hết các vị trí móng cột của toàn tuyến đường dây. Theo quan sát của chúng tôi thì hiện tại có những vị trí đã hoàn thành việc dựng cột, có những vị trí móng đã đúc xong nhưng cột về chưa kịp và còn một số vị trí chưa được bàn giao mặt bằng do chưa thỏa thuận được giá đền bù vì còn phải đợi áp giá chính thức của Nhà chức trách. Anh Trương Tấn Hưng, trưởng phòng kế hoạch Ban A miền Trung, cho biết thêm: “Để đảm bảo tiến độ và chất lượng, dự án được chia làm hai gói thầu thi công xây lắp, gói thầu số 08 có 134 vị trí móng cột. Đoạn tuyến này sẽ xây lắp mới đường dây 220kV 01 mạch và treo dây 2 mạch trên tuyến đường dây 220kV hiện hữu. Còn gói thầu số 9 có 127 vị trí móng cột. Ở đoạn tuyến này là cùng với việc xây mới là cải tạo lại tuyến đường dây 220kV hiện hữu từ 01 mạch thành 2 mạch và mở rộng các ngăn lộ tại Trạm biến áp 500kVPleike 2, các điểm đấu nối mạch vòng trên đường dây tại Trạm biến áp 220kV Chư Sê hiện hữu, Trạm biến áp 220kV Nhà máy điện gió Nhơn Hòa 1, Trạm biến áp 220kV Nhà máy điện gió Ia Le, Nhà máy điện gió Krông Buk và Trạm biến áp 220kV K rông Buk”.
Trong tổng số 119,93 km chiều dài của toàn truyến với 261 vị trí móng trụ, đi qua địa bàn của các Thành phố Pleiku, huyện Chư Prông, huyện Chư Sê, huyện Chư Pưh thuộc tỉnh Gia Lai. Huyện Ea H’Leo, huyện Krông Buk của tỉnh Đăk Lăk. Trong đoạn tuyến 64,15 km đi qua địa bàn tỉnh Gia Lai có đến 306 hộ nằm trong diện có cây cối, nương rẫy, hoa màu và cây lâu năm phải giải tỏa đền bù. Còn đoạn tuyến 55,05km đi qua địa bàn tỉnh Đăk Lăk có 124 hộ cũng nằm trong diện phải đền bù giải tỏa. Nói đến chuyện giải toả đền bù, anh Trần Văn Phác, cán bộ kỹ thuật Công ty CP Tập đoàn PC1- Chỉ huy trưởng Thi công cả 02 gói thầu xây lắp cho biết: “Cái khó hiện nay là một số xã chưa công khai áp giá đất đền bù, vì vậy chủ đầu tư đang cùng với nhà thầu, chính quyền địa phương và Trung tâm phát triển quỹ đất vận động bà con thực hiện mức áp giá tạm thời theo quy định của Trung tâm phát triển quỹ đất, nhưng người dân không chịu, mà muốn có giá đền bù chính thức mới chấp nhận. Còn những vị trí nằm trên diện tích đất của Cty cao su cũng chưa có Quyết định thu hồi cũng như phương án thanh lý tài sản trên đất nên chưa thể bàn giao được mặt bằng cho bên thi công. Mặc dù nhà thầu đã cố gắng hết sức, nhưng đến nay cũng chỉ mới đúc được 78 móng trụ và lắp dựng được 12 vị trí cột”.
Để đảm bảo tiến độ, hiện nay Ban quản lý dự án các công trình điện miền Trung cùng với nhà thầu xây lắp đang nỗ lực cùng với hội đồng đền bù các huyện tập trung hoàn thiện hồ sơ để sớm trình cấp có thẩm quyền phê duyệt giá đất cụ thể, cùng với đó là đôn đốc Sở TNMT hai tỉnh Gia Lai và Đăk Lăk tham mưu cho UBND tỉnh sớm có chủ trương cụ thể về tiền hỗ trợ và mức hỗ trợ đất, nhà ở nằm trong hành lang tuyến bị hạn chế khả năng sử dụng nhưng không bị thu hồi đất.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, anh Phùng Ngọc Ánh, trưởng phòng tổng hợp Ban A miền Trung- người đồng hành cùng chúng tôi trong chuyến đi này, cho biết: Hiện nay ngoài số cán bộ kỹ thuật, cán bộ đền bù của Ban đang bám sát công trình cùng với các nhà thầu thực hiện dự án đúng tiến độ, thì Ban A miền Trung còn cử cán bộ về các địa phương để đôn đốc hội đồng bồi thường ở UBND các xã, thị trấn nhằm đẩy nhanh công tác lập và trình duyệt phương án bồi thường phần móng trụ để hoàn tất việc kiểm đếm toàn bộ hành lang tuyến, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trong quý II/2023.
Dự án Đường dây 220kV Pleiku 2- Krông Buk mạch 2 được thực hiện theo Quy hoạch điện VII hiệu chỉnh về phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011 - 2020 có xét đến năm 2030, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 428/2016/QĐ-TTg ngày 18/3/2016. Nhưng mãi đến Tháng 9 năm 2022, Dự án mới được chính thức khởi công và dự kiến sẽ hoàn thành đóng điện đưa vào vận hành trong quý I/2024. Tuyến đường dây 220kV Pleiku 2- Krông Buk mạch 2 khi hoàn thành và đưa vào vận hành sẽ đáp ứng các mục tiêu tăng khả năng truyền tải công suất từ các Nhà máy điện ở khu vực Tây Nguyên vào hệ thống điện Quốc gia trong giai đoạn đến năm 2030. Nâng cao độ tin cậy an toàn cung cấp điện, đáp ứng tiêu chí n-1 của lưới truyền tải điện, giảm tổn thất kỹ thuật, cải thiện chất lượng điện áp trên lưới truyền tải điện ở khu vực và các tỉnh Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông đồng thời hình thành mối liên kết vững chắc lưới truyền tải điện 220kV khu vực Tây Nguyên giai đoạn đến năm 2030.
Tây Nguyên giờ đây đang là cuối mùa khô, nắng nóng gay gắt, gió bụi mịt mù báo hiệu mùa mưa đang cận kề. (Mùa mưa ở Tây Nguyên bắt đầu từ Tháng 5 đến hết Tháng 11). Mùa mưa đến, lại thêm một mùa khó khăn cho những người làm công việc xây lắp. Nhưng với truyền thống vượt khó và kinh nghiệm dạn dày của những người thợ truyền tải cùng với sự quyết tâm của chủ đầu tư và các nhà thầu xây lắp, nhà thầu cung cấp vật tư thiết bị… đặc biệt là sự đồng thuận của chính quyền địa phương và nhân dân các dân tộc nơi có đường dây đi qua, chắc chắn công trình đường dây 220kV Pleiku2- Krông Buk sẽ về đích đúng tiến độ./.
Tháng 4/2023 Phan Sáu