Vì sao người dân kiến nghị khi Nhà nước thu hồi đất

Trong đơn kiến nghị, ông Cường cho biết, nguồn gốc đất trước đây là của ông Vũ Quang Ánh đã khai phá và sử dụng từ năm 1975 cho đến nay. Lô đất trên có diện tích 5.075m2, được UBND phường 10, TP. Vũng Tàu xác nhận nguồn gốc sử dụng đất. Ngày 03/04/1996, ông Vũ Quang Ánh có chuyển nhượng toàn bộ lô đất này cho ông Trần Văn Hùng (làm việc tại Công ty TNHH Phương Nghị) có địa chỉ tại 124A, QL51, phường 9, TP. Vũng Tàu, (Công ty TNHH Phương Nghị là Công ty con của Công ty Minh Phụng tại thời điểm năm 1996 - PV).

Tuy nhiên, quá ngày 03/07/1996, ông Trần Văn Hùng không hoàn thành thủ tục thanh toán, nên việc mua bán giữa ông Vũ Quang Ánh với ông Trần Văn Hùng theo biên bản hợp đồng sang nhượng đất ngày 3/4/1996, không được thực hiện. Ông Vũ Quang Ánh tiếp tục ở lại sinh sống và canh tác trên mảnh đất này, trong quá trình sinh sống và canh tác ông Vũ Quang Ánh đã bán những phần diện tích đất này cho 28 hộ dân khác.

Thế nhưng, ngày 04/04/1996, lại có “văn bản chuyển nhượng đất” chuyển nhượng toàn bộ lô đất trên giữa ông Vũ Quang Ánh và ông Lê Anh Tuấn có địa chỉ thường trú tại số 308, đường Hồ Văn Huê, phường 9, quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh. Văn bản này được UBND phường 10, TP Vũng Tàu xác nhận. Sau đó nhóm thuộc Công ty Minh Phụng - EPCO đã thế chấp toàn bộ lô đất này cho Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam.

Nhiều năm sau, đã xảy ra tranh chấp giữa Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam với nhóm Công ty Minh Phụng EPCO liên quan đến mảnh đất này. Trong Quyết định thi hành án ngày 11/05/2001, của Phòng Thi hành án tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đã giao tài sản thế chấp của nhóm Công ty Minh Phụng EPCO (trong đó bao gồm lô đất của ông Vũ Quang Ánh bán cho ông Lê Anh Tuấn theo “văn bản chuyển nhượng đất” ký ngày 04/04/1996) cho Ngân hàng Công Thương - CN TP. Hồ Chí Minh quản lý, khai thác, phát mãi thu hồi nợ.

Đến ngày 08/10/2014, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Quyết định số 7399/QĐ - UB về việc thu hồi 573.131,2m2 đất tại khu Chí Linh, phường 10 giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thu hồi, bồi thường và lập dự án xây dựng Khu tái định cư TP. Vũng Tàu, trong đó bao gồm 3.138m2 đất còn lại của ông Vũ Quang Ánh.

Ông Đỗ Việt Cường và 28 hộ dân đang sinh sống trên diện tích đất bị thu hồi đã không đồng ý với Quyết định số 7399/QĐ-UB, nên đã nhiều lần gửi đơn đến UBND TP. Vũng Tàu và các cơ quan chức năng yêu cầu được đền bù, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi đất. Nhưng đến nay chính quyền UBND TP. Vũng Tàu chưa giải quyết hợp lý cho các hộ dân.

“Uẩn khúc” nào dân mất đất?

Theo nội dung đơn khiếu nại của ông Đỗ Việt Cường gửi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 03/09/2020, ghi rõ “Văn bản chuyển nhượng QSDĐ giữa ông Vũ Quang Ánh và ông Lê Anh Tuấn lập ngày 04/04/1996 là văn bản giả mạo chữ ký của ông Vũ Quang Ánh. Trong văn bản này không ghi rõ chuyển nhượng lô đất, thửa đất nào, không có diện tích hay giáp ranh tứ cận... cũng không mô tả nguồn gốc, giấy tờ của đất. Tất cả các nội dung này đều do UBND phường 10 tự ghi vào và xác nhận. Đặc biệt, văn bản này cố tình bỏ qua phần xác thực của cơ quan công chứng Nhà nước (là nơi khi ký giấy tờ bắt buộc phải có mặt trực tiếp của đương sự và được công chứng viên kiểm tra xác định chính xác)”.

UBND TP Vũng Tàu có Văn bản số 2453/UBND –PTQĐ ngày 15/4/2021 về kết quả rà soát đơn kiến nghị của các hộ dân gửi Ban Nội chính Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu

Ông Cường cũng cho biết thêm: “Lúc còn sống, khi có thông tin về văn bản này ông Ánh đã nhiều lần gửi đơn đến các cơ quan chức năng khẳng định ông chưa bao giờ gặp và chưa bao giờ ký chuyển nhượng QSDĐ cho ai tên Lê Anh Tuấn”. Bức xúc, các hộ dân đã tìm hiểu và cho rằng có sự làm sai lệch hồ sơ cũng như không minh bạch trong báo cáo của UBND TP Vũng Tàu gửi UBND tỉnh, dẫn đến việc người dân bị thu hồi đất mà không được đền bù.

Ông Đỗ Việt Cường cùng 28 hộ dân đã làm đơn gửi UBND TP. Vũng Tàu và các cơ quan chức năng yêu cầu giám định chữ ký mà ông Vũ Quang Ánh (đã chết) ký bán cho ông Lê Anh Tuấn, khiến phần đất của họ trở thành tài sản bị thế chấp ở ngân hàng. Các hộ dân đã đưa ra 5 mẫu chữ ký của ông Ánh, nhưng điều khó hiểu là chỉ có 2 chữ ký của ông Ánh (không được công chứng) lại được chọn để đem đi giám định so sánh, còn 3 mẫu chữ ký còn lại của ông Ánh (có công chứng) thì lại không được chọn đem đi giám định so sánh.

Nghi ngờ có dấu hiệu sai phạm trong việc giải quyết khiếu nại của người dân, trong đơn khiếu nại gửi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 03/09/2020 của ông Đỗ Việt Cường có nội dung: “Khi có kết quả giám định, tôi và các hộ dân hoàn toàn phản đối; yêu cầu UBND TP. Vũng Tàu cho giám định lại với chữ ký thật của ông Vũ Quang Ánh (tại văn bản do phòng công chứng xác nhận), nhưng ông Hoàng Vũ Thảnh đã sử dụng quyền hạn là Phó Chủ tịch TP. Vũng Tàu không chấp nhận, bác bỏ yêu cầu đúng pháp luật của người dân ngay tại cuộc họp 07/11/2019 và Thông báo số 6381/TB - UBND ngày 08/11/2019 của UBND TP. Vũng Tàu. Sau đó tiến hành cưỡng chế gia đình tôi và các hộ dân khác, không thực hiện bồi thường, bố trí tái định cư… Nay tôi và các hộ dân cùng ký tên dưới đây gửi đơn này đến Quý ông Phó Chủ tịch UBND tỉnh, tha thiết đề nghị Quý ông chỉ đạo cho thực hiện lại việc giám định lại theo hồ sơ giấy tờ gốc có lưu tại phòng công chứng để làm rõ đúng, sai…”.

Cùng lúc gửi đơn khiếu nại đến UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các hộ dân đã tự thu thập tài liệu có chữ ký của ông Ánh và đưa đi giám định tại Trung tâm Giám định dân sự (Liên hiệp Các hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam) và kết quả cho thấy, chữ ký của ông Ánh trong Văn bản chuyển nhượng với ông Tuấn không giống với các chữ ký trong các giấy tờ đã được cơ quan chức năng kiểm định, công chứng.

Ông Đỗ Việt Cường (đại diện cho 28 hộ dân) cho biết: Trong quá trình thực hiện Quyết định thi hành án ngày 11/05/2001 của Phòng Thi hành án tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cơ quan chức năng không tổ chức bàn giao đất trên thực địa mà chỉ bàn giao trên giấy tờ. Biên bản thi hành án lập ngày 27-29/05/2003 (Biên bản đánh máy sẵn) chỉ có Phòng Thi hành án, UBND phường 10, Viện KSND tỉnh và Ngân hàng Công Thương. Tại biên bản ghi rõ: “Do đặc điểm các lô đất đã bị UBND tỉnh thu hồi để giao cho các đơn vị khác (theo các dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt). Do vậy, cơ quan thi hành án không tổ chức cắm mốc tại thực địa các lô đất này, mà tổ chức giao đất để Công ty Quản lý nợ và Khai thác tài sản có cơ sở pháp lý để liên hệ với Hội đồng đền bù thành phố Vũng Tàu để nhận tiền đền bù đối với các lô đất này”. Chính việc không rõ ràng trong công tác thực hiện Quyết định thi hành án, dẫn đến tình trạng dù không có giấy tờ hợp pháp về đất đai nhưng nhiều năm qua, các hộ dân đã sinh sống ổn định, mà không bị chính quyền địa phương cũng như phía ngân hàng nhắc nhở hay yêu cầu không được xây dựng, di dời.
Trước những bức xúc của người dân, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và UBND TP. Vũng Tàu cần xem xét lại toàn bộ hồ sơ vụ việc, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho các hộ dân.