Thưa ông, một trong những nội dung của Dự thảo Luật Thuế GTGT (sửa đổi) đang gây lo ngại trong cộng đồng doanh nghiệp chế xuất. Đó là việc bỏ áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% đối với dịch vụ cung cấp cho khu phi thuế quan. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Tính thuế suất thuế GTGT là quy định chung của tất cả các quốc gia trên thế giới đối với phần GTGT của sản phẩm hàng hoá mà quốc gia sản xuất ra. Các quốc gia đều cho rằng việc tính thuế này là xứng đáng, vì phần GTGT sản phẩm hàng hoá sản xuất ra đều phải được tính toán, đo đếm và tính thuế để đóng góp cho sự phát triển chung của nền kinh tế, cũng như sự phát triển doanh nghiệp. Do đó, tính thuế GTGT là cần thiết.

Trước đây, Việt Nam không tính thuế hàng hoá sản xuất để xuất khẩu ra nước ngoài hoặc xuất khẩu tại chỗ thông qua khu vực phi thuế quan hay bán cho người nước ngoài. Điều này đã tạo ra sự cạnh tranh không công bằng cho các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh. Vì vậy, đã đến thời điểm chúng ta cần áp thuế GTGT với tất cả phần giá trị tăng thêm mà các doanh nghiệp sản xuất ra trong lãnh thổ Việt Nam vì đó là điều hợp lý.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho rằng, nếu áp dụng mức thuế GTGT lên đến 10% đối với dịch vụ được cung cấp trong khu vực phi thuế quan thì sẽ làm tăng giá thành sản phẩm, làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu Việt Nam tại thị trường nước ngoài và giảm đáng kể sức hấp dẫn môi trường đầu tư của Việt Nam, ý kiến của ông về vấn đề này?

Các doanh nghiệp đều có mong muốn sản phẩm của mình bán ra có giá thấp hơn giá của các đối thủ. Nên những lo ngại hay sự phản hồi của nhiều doanh nghiệp khi muốn sản phẩm của mình không phải chịu thuế GTGT để có giá bán thấp hơn nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh trong nền kinh tế là điều bình thường.

Nhưng theo đánh giá của Hiệp hội thương mại Mỹ tại Việt Nam (Amcham Vietnam), việc đánh thuế GTGT là cần thiết và không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam. Amcham cho rằng, đóng phần thuế GTGT tăng thêm sản phẩm hàng hoá là một đòi hỏi phù hợp và đúng đắn đối với tất cả các quốc gia.

Các doanh nghiệp FDI cho rằng, thuế không ảnh hưởng đến quyết định đầu tư cũng như sự cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ngoài. Cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi, doanh nghiệp không phải bỏ chi phí phi chính thức có ý nghĩa lớn hơn rất nhiều so với việc đóng thuế.

Các doanh nghiệp FDI khẳng định, đóng thuế GTGT với phần giá trị tăng thêm của các hàng hoá là điều cần thiết để góp phần vào việc đảm bảo chi phí quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cũng như các yếu tố khác nhằm giúp cho doanh nghiệp hoạt động kinh doanh sản xuất có hiệu quả tại Việt Nam hơn là việc ưu đãi thuế.

Đặc biệt, trong điều kiện hiện nay khi Việt Nam áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu đối với các doanh nghiệp FDI, nhất là những doanh nghiệp có vốn lớn thì điều này càng quan trọng hơn. Như vậy, ưu đãi thuế trong đó có thuế GTGT ở phần tăng thêm của sản phẩm không quá quan trọng đối với các doanh nghiệp FDI.

Theo quan điểm của cộng đồng doanh nghiệp chế xuất, việc sửa đổi như Dự thảo Luật sẽ gây bất bình đẳng giữa doanh nghiệp chế xuất và các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa xuất khẩu khác. Ông bình luận về vấn đề này như thế nào?

Tôi không đồng ý với quan điểm này, vì bản thân các doanh nghiệp sản xuất hàng hoá khác đều phải chịu thuế suất thuế GTGT khi có phần tăng thêm của các giá trị hàng hoá.

Do đó, việc đánh thuế đối với các doanh nghiệp sản xuất trong khu chế xuất hoặc xuất khẩu sẽ tạo ra sự cạnh tranh bình đẳng với các doanh nghiệp sản xuất trong nước khi cùng chịu thuế như nhau với những phần giá trị tăng thêm của sản phẩm hàng hoá.

Ông có đề xuất, kiến nghị gì về việc bỏ áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% đối với dịch vụ cung cấp cho khu phi thuế quan, doanh nghiệp chế xuất và thu hẹp phạm vi các dịch vụ xuất khẩu được áp dụng thuế suất 0%?

Vấn đề quan trọng nhất của việc áp thuế GTGT đối với phần giá trị tăng của các doanh nghiệp trong khu vực phi thuế quan, là cơ quan thuế cùng các cơ quan truyền thông cần có sự giải thích và phân biệt để giúp cho doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu chế xuất hoặc doanh nghiệp xuất khẩu thống nhất quan điểm, rằng, nếu doanh nghiệp đã tạo ra giá trị tăng thì phải đóng góp cho ngân sách nhà nước phù hợp với phần giá trị tăng thêm đó, để đảm bảo tính công bằng, bình đẳng và đáp ứng yêu cầu quản lý của cơ quan quản lý nhà nước.

Đã đến lúc chúng ta cần chấm dứt các ưu đãi về thuế đối với hoạt động xuất khẩu, cũng như trong khu công nghiệp, khu chế xuất, để từ đó đảm bảo tính cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp sản xuất hàng hoá trong nước với các doanh nghiệp FDI.

Xin cảm ơn ông!