Chiều 9/11, thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước và công tác phòng, chống dịch Covid-19, đại biểu Nguyễn Thiện Nhân (TP.HCM) cho biết, trong làn sóng dịch thứ tư, TP.HCM là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, cuối tháng 10 hơn 437.000 người nhiễm chiếm 47% cả nước và hơn 16.600 người đã mất vì Covid-19 chiếm 75% cả nước. Thời gian giãn cách xã hội đối với thành phố là dài nhất so với các địa phương.

Khi thực hiện phương châm “ai ở đâu, ở yên đấy” về cơ bản, hoạt động sản xuất kinh doanh của thành phố chỉ duy trì ở mức tối thiểu. Bình quân giai đoạn đó chỉ có khoảng 2.000 doanh nghiệp hoạt động (chiếm 0,7% tổng số doanh nghiệp toàn thành phố). Điều này có nghĩa là 99% doanh nghiệp không hoạt động, đồng nghĩa với việc 99% người lao động bị giảm hoặc mất thu nhập trong hơn 3 tháng.

Theo đại biểu Nguyễn Thiện Nhân, TP.HCM bị ảnh hưởng nặng về tăng trưởng kinh tế, dự báo năm nay tăng trưởng âm 5%. Để khắc phục hậu quả của Covid-19, phục hồi tăng trưởng kinh tế, thành phố đã tổ chức nhiều cuộc toạ đàm với các nhà khoa học, các chuyên gia và doanh nghiệp, xác định có 4 giải pháp cần tập trung tổng kết sâu sắc việc phòng, chống dịch Covid-19 thời gian qua để thực hiện phòng dịch đồng bộ, hiệu quả, kiểm soát tốt hơn nữa. Đối với TP.HCM cần đưa số người nhiễm bình quân một ngày ở mức khoảng 1.000 người hiện nay xuống dưới 500 người phù hợp với khuyến cáo của WHO.

Cần hỗ trợ cho 430.000 người đã mắc Covid và gia đình của hơn 16.600 người đã mất vì Covid-19 để họ có điều kiện phục hồi sức khoẻ và điều kiện sống và làm việc.

Bên cạnh đó là hỗ trợ để thu hút trở lại hầu hết 300.000 doanh nghiệp, lao động đã trở về quê, bổ sung đáp ứng nhu cầu lao động của thành phố.

Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân cũng cho rằng, cần hỗ trợ các doanh nghiệp khôi phục nhanh chóng sản xuất kinh doanh. “Câu hỏi đặt ra là doanh nghiệp đang cần gì? Mặc dù kinh tế thành phố năm nay dự kiến tăng trưởng âm 5%, song các tiền đề vật chất, tinh thần quan trọng nhất của nền kinh tế thành phố - nơi đóng góp 23% GDP, 27% thu ngân sách vẫn còn nguyên vẹn”- đại biểu Nguyễn Thiện Nhân cho hay.

Theo đại biểu Nguyễn Thiện Nhân, hiện nay thiết bị công nghệ, máy móc của 288.000 doanh nghiệp vẫn còn nguyên, lãnh đạo các doanh nghiệp, cán bộ kỹ thuật của hơn 90% lao động vẫn còn nguyên, hệ thống đường giao thông, cung cấp điện, nước, rác, thông tin… vẫn còn nguyên. Các hợp đồng kinh tế, quan hệ kinh tế cơ bản còn nguyên, quan hệ với các địa phương, trung ương tốt hơn, ý chí vươn lên mạnh mẽ hơn. Vậy, doanh nghiệp còn thiếu gì để khôi phục lúc này?

Dành khoảng 4% GDP để hỗ trợ

Sau gần 4 tháng ngưng sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp không có thu nhập, không có tiền để mua nguyên liệu vật tư cho giai đoạn sản xuất sắp tới, không có tiền để trả lương cho người lao động, không có tiền trả tiền điện, tiền nước…

Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, đoàn tàu kinh tế TP.HCM còn nguyên "đầu tàu và toa tàu, đường ray, trưởng tàu, lái tàu, trưởng toa và 92% nhân viên các toa tàu (8% đã về quê)".

"Như vậy, chúng ta cần kinh phí có thể mua dầu thì đoàn tàu sẽ chạy trở lại. Khi tàu trở lại, bán được vé có tiền thì sẽ có tiền trả nợ. Vậy 288.000 doanh nghiệp TP và 400.000 hộ kinh doanh cần bao nhiêu tiền hỗ trợ? ", ông Nhân nói.

Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, TP.HCM tuy có số nợ doanh nghiệp lớn nhất cả nước, nhưng bình quân chủ yếu vẫn là doanh nghiệp nhỏ, vốn sản xuất kinh doanh một doanh nghiệp là 41 tỷ đồng, số lao động khoảng 14 người, doanh thu một năm là 27 tỷ đồng, thuế một năm đóng là hơn 800 triệu đồng.

"Chúng tôi dự báo khoảng 20% doanh nghiệp có thể tự khởi động lại không cần hỗ trợ, nhưng 80% cần hỗ trợ vốn của nhà nước để đủ vốn lưu động. Với mức bình quân cho vay khoảng 5 tỷ đồng/doanh nghiệp, 25 triệu/hộ kinh doanh cá thể. Tổng mức vay khoảng 440.000 tỷ đồng thì chúng ta có thể khởi động hầu hết doanh nghiệp này" - ông Nhân cho hay.

Vị đại biểu đến từ TP.HCM đặt câu hỏi "các doanh nghiệp vay có trả được tiền không?". Với mức vay 5 tỷ thì chiếm khoảng 20% doanh thu một năm của doanh nghiệp và vay 25 triệu trên hộ kinh doanh, chiếm 5% doanh thu của hộ thì họ có thể trả nợ được.

"Việc hỗ trợ để vay được 940.000 tỷ đồng thông qua giảm 3% lãi suất vay, tức là chúng ta chỉ phải bù 28.200 tỷ đồng, nếu so với số thuế các doanh nghiệp này đóng góp một năm là 277.000 tỷ thì gấp 9,8 lần so với tiền chúng ta hỗ trợ"- ông Nhân cho biết. 

Với cả nước, ông Nguyễn Thiện Nhân kiến nghị dành khoảng 4% GDP để hỗ trợ. Hiện nay chúng ta đã chi hơn 100.000 tỷ, dự kiến còn hơn 100.000 tỷ và thiếu 100.000 tỷ.

"100.000 tỷ này có sẵn, đó là đầu tư công, chúng ta còn chưa dùng hết hơn 100.000 tỷ năm nay. Chúng tôi kiến nghị Quốc hội cho phép chuyển hơn 100.000 tỷ đầu tư công không thể chi hết năm này sang hỗ trợ doanh nghiệp và phòng chống dịch. Như vậy đoàn tàu kinh tế TP.HCM, Hà Nội, cả nước sẽ được tăng tốc trong thời gian sắp tới" - ông Nguyễn Thiện Nhân nói.

Đại biểu Phạm Đức Ấn (đoàn TP Hà Nội) cũng cho rằng, với nhóm doanh nghiệp bị tổn thương từ đại dịch thì cần sự hỗ trợ của Nhà nước, của ngân hàng, biện pháp hỗ trợ mà ngân sách nhà nước như cơ cấu lại nợ, chính sách lãi suất thời gian qua cũng đã rất có tác dụng.

Theo đại biểu Phạm Đức Ấn, việc Nhà nước hỗ trợ cho đối tượng này thông qua lãi suất tới đây cũng cần được tính toán phù hợp, không phải đối tượng nào cũng áp dụng được. Bởi nếu ngân sách hỗ trợ khoảng 3.000 tỷ đồng tiền lãi thì ngân hàng thương mại phải giải ngân 100.000 tỷ đồng. Rủi ro mất vốn ở đây sẽ rất lớn nếu ngân hàng thương mại không lựa chọn được để cấp tín dụng phù hợp, vì vậy chính sách tài khóa trực tiếp hỗ trợ doanh nghiệp là cần được ưu tiên áp dụng. Ngoài ra, với quy mô Việt Nam hiện nay tín dụng đã ở mức 115% GDP, đây là mức tương đối lớn ở trên thế giới và nền kinh tế phát triển lành mạnh, an toàn thì tăng trưởng tín dụng cũng phải được kiểm soát./. 

Theo Minh Hà/VOV.VN