Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres từng chia sẻ hình ảnh Việt Nam luôn luôn gần gũi với đất nước Bồ Đào Nha, quê hương ông, nhất là đối với thế hệ trẻ; cá nhân ông dành nhiều tình cảm yêu mến đối với Việt Nam. Từ ngày 21 - 22/10/2022, theo Thông cáo của Bộ Ngoại giao, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres sẽ có chuyến thăm Việt Nam, đến với đất nước mà ông dành tặng những tình cảm đặc biệt.

Chuyến thăm mang thông điệp mạnh mẽ về sự coi trọng mối quan hệ với Việt Nam của LHQ

Thực ra, ông Antonio Guterres không phải là Tổng Thư ký LHQ đầu tiên tới thăm Việt Nam. Cách đây 7 năm, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-Moon đã sang thăm Việt Nam từ ngày 22- 23/5/2015. Trước đó, ông Ban Ki Moon đã từng đến Hà Nội tham dự Hội nghị Cấp cao LHQ - ASEAN vào năm 2010.

Tuy nhiên, với việc lần thứ 2, người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, có chuyến thăm chính thức Việt Nam, đặc biệt lại đúng dịp kỷ niệm 45 năm Việt Nam trở thành thành viên của LHQ, như nhìn nhận của Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ: Chuyến thăm có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần tăng cường hơn nữa quan hệ của Việt Nam với LHQ, là minh chứng cho các cam kết và nỗ lực của Việt Nam đóng góp tích cực cho công việc chung của LHQ, trong đó có thúc đẩy các Mục tiêu Phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu và duy trì hoà bình, an ninh quốc tế.

Một chi tiết rất đặc biệt là thông tin về chuyến thăm được chính Tổng Thư ký LHQ chia sẻ ngày 13/10, tại trụ sở LHQ, New York, Mỹ, trong cuộc tiếp tiếp Đại sứ Đặng Hoàng Giang ngay sau sự kiện Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023 - 2025. Tại cuộc tiếp, Tổng thư ký Guterres đã chúc mừng Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023 - 2025, đồng thời vui mừng khẳng định sẽ thăm chính thức Việt Nam trong năm nay. Người đứng đầu LHQ cho rằng, chuyến thăm sẽ thể hiện thông điệp mạnh mẽ về sự coi trọng của LHQ đối với quan hệ đối tác Việt Nam - LHQ trong 45 năm qua, khẳng định Việt Nam là một trong những thành viên không thể thiếu của LHQ, đã, đang và sẽ có những đóng góp ý nghĩa cho công việc chung của LHQ trong giải quyết các thách thức toàn cầu, vì hòa bình và phát triển trên thế giới.

Trước đó, nhân dịp kỷ niệm 45 năm Việt Nam gia nhập LHQ (20/9/1977 - 20/9/2022), Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã gửi thông điệp chúc mừng Chính phủ và nhân dân Việt Nam.Trong thông điệp chúc mừng, ông Antonio Guterres cảm ơn sự hợp tác và ủng hộ của Việt Nam với các nỗ lực của LHQ trong xử lý các thách thức toàn cầu trong 45 năm qua. Thực tế, không chỉ là nhìn nhận của người đứng đầu LHQ, dư luận thế giới đều đánh giá cao về thành quả tốt đẹp của mối quan hệ Việt Nam - LHQ 45 năm qua.

45 năm qua, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và LHQ đã có những bước tiến rất dài, từ giai đoạn tái thiết đất nước sau chiến tranh đến thời kỳ phá thế bao vây cấm vận và từng bước hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Cho đến nay, hợp tác Việt Nam - LHQ đạt kết quả tốt và có tác dụng tích cực, vừa đáp ứng được yêu cầu, lợi ích của Việt Nam trong từng giai đoạn, vừa góp phần tăng cường vai trò, tiếng nói và "dấu ấn" đóng góp của Việt Nam tại LHQ. Với sự chung tay giúp đỡ, hỗ trợ của LHQ và bạn bè quốc tế, từ một đất nước nghèo nàn, lạc hậu sau chiến tranh, Việt Nam đã từng bước khắc phục khó khăn, phục hồi và chuyển mình mạnh mẽ. Từ chỗ bị bao vây cấm vận kinh tế, chưa có tiếng nói trên các diễn đàn đa phương, Việt Nam đã có một vị thế quan trọng trên trường quốc tế thông qua việc đảm nhiệm nhiều vai trò trong các cơ chế của LHQ như: hai lần đảm nhiệm thành công vai trò Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ nhiệm kỳ 2008-2009 và nhiệm kỳ 2020-2021; giữ chức Phó Chủ tịch ĐHĐ LHQ năm 1997, tham gia Hội đồng Kinh tế Xã hội của LHQ (ECOSOC) (1998-2000), hoàn thành trước hạn 5/8 Mục tiêu Thiên niên kỷ (MDG); là thành viên Hội đồng Nhân quyền (nhiệm kỳ 2014-2016) và thành viên của ECOSOC (nhiệm kỳ 2016-2018). Từ năm 2014, Việt Nam bắt đầu cử lực lượng tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ. Và mới đây nhất, việc Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền tiếp tục là sự công nhận của LHQ và cộng đồng quốc tế về vị thế của Việt Nam, đồng thời khẳng định và ghi nhận nỗ lực của Việt Nam trong thúc đẩy bảo vệ quyền con người suốt thời gian vừa qua.

Bạn bè quốc tế đều có chung nhận định rằng, trên những cương vị quan trọng này, Việt Nam đã phát huy được vai trò chủ động, tham gia công việc chung của Hội đồng trên tinh thần độc lập, tự chủ, có trách nhiệm và cân bằng, đóng góp thực chất vào các hoạt động thương lượng, tìm giải pháp, đáp ứng mối quan tâm chung của cộng đồng quốc tế. Thậm chí Việt Nam còn được xem là “đối tác mạnh” của LHQ, có được sự tín nhiệm và lòng tin của thế giới. Bà Kanni Wignaraja - Giám đốc Khu vực châu Á - TBD, Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) nhìn nhận về mối quan hệ Việt Nam- LHQ: "Đó là một mối quan hệ, theo tôi, là quý giá nhất giữa một quốc gia với UNDP. Chủ yếu bởi chúng ta cùng lớn mạnh và học hỏi lẫn nhau. Chúng ta có lòng tin và sự tôn trọng lớn dành cho nhau".

Tình cảm yêu mến dành cho Việt Nam

Một điều rất đặc biệt nữa là TTK Antonio Guterres luôn dành những tình cảm rất yêu mến dành cho đất nước hình chữ S. Cách đây 5 năm, nhân dịp dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 31 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Manila, Philippines, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế, tối 13/11/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp với TTK LHQ Antonio Guterres. Tại cuộc gặp, TTK LHQ Antonio Guterres chia sẻ rằng hình ảnh Việt Nam luôn gần gũi với đất nước Bồ Đào Nha, quê hương ông, nhất là đối với thế hệ trẻ; cá nhân ông dành nhiều tình cảm yêu mến đối với Việt Nam. Ông Guterres nhấn mạnh LHQ đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam và khẳng định Việt Nam là ưu tiên hàng đầu của LHQ tại khu vực trong triển khai các mục tiêu của Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững.

Trong rất nhiều bài phát biểu, cuộc gặp gỡ sau này, người đứng đầu LHQ cũng luôn chia sẻ những nhìn nhận vô cùng thiện cảm, sự đánh giá cao dành cho Việt Nam, khẳng định Việt Nam là một đối tác quan trọng của LHQ, đã có nhiều đóng góp thực chất và hiệu quả vào các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ.Đánh giá về quá trình tham gia LHQ của Việt Nam, ông Antonio Guterres khẳng định, Việt Nam là đối tác tin cậy vững chắc của LHQ. Ông cũng đánh giá cao năng lực của Việt Nam trong việc đảm đương các vị trí quan trọng tại các cơ quan của LHQ, trong đó có vị trí Ủy viên không thường trực HĐBA nhiệm kỳ 2020-2021 và sự tham gia của Việt Nam trong các hoạt động gìn giữ hòa bình. Người đứng đầu LHQ cũng luôn bày tỏ mong muốn tăng cường hơn nữa mối quan hệ tốt đẹp này trong thời gian tới, để thúc đẩy hòa bình, phát triển bền vững và quyền con người trên thế giới. Mới đây, trong cuộc gặp với Đoàn Việt Nam khi tham dự Phiên thảo luận cấp cao ĐHĐ LHQ Khoá 77 tại New York, Hoa Kỳ hồi tháng 9/2022, Tổng Thư ký LHQ Antonió Guterres đã bày tỏ những tình cảm đặc biệt dành cho Việt Nam, ấn tượng trước những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam và đánh giá cao những đóng góp tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam trong thời gian qua đối với công việc chung của LHQ. Tổng thư ký khẳng định LHQ sẽ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ các ưu tiên phát triển của Việt Nam theo hướng xanh, bền vững, chuyển đổi công bằng, nhất là về khả năng tiếp cận tài chính; đồng thời kỳ vọng Việt Nam phát huy mạnh mẽ vai trò hơn nữa, đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề toàn cầu. Người đứng đầu LHQ cũng luôn dành cho Việt Nam những sự quan tâm rất cụ thể như hồi cuối tháng 10/2020, được tin lũ lụt và sạt lở đất gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản tại một số tỉnh miền Trung Việt Nam, Tổng Thư ký António Guterres đã điện thăm hỏi sâu sắc tới Chính phủ và nhân dân Việt Nam.

Một chi tiết đáng chú ý nữa là nhân kỷ niệm 75 năm Quốc khánh Việt Nam, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã dành riêng một bài phát biểu ghi nhận những đóng góp của Việt Nam trong suốt chặng đường 43 năm là thành viên của LHQ. "Tôi xin gửi lời chúc mừng nồng ấm nhất tới Chính phủ và nhân dân Việt Nam nhân Quốc khánh lần thứ 75 của các bạn” - mở đầu bức thư viết. “Việt Nam là thành viên tích cực của Liên Hợp Quốc kể từ khi gia nhập tổ chức này vào năm 1977. Các nam và nữ quân nhân của các bạn đang góp phần vào sứ mệnh gìn giữ hòa bình của LHQ. Các bạn cũng đang đi đầu trong việc đạt các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. Đây sẽ là nền tảng vững chắc cho Việt Nam trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững tới năm 2030… Với tư cách là thành viên được bầu chọn của Hội đồng Bảo an, Việt Nam đã có nhiều đóng góp quan trọng trong việc duy trì hòa bình bền vững” - bức thư có đoạn.

Và với việc lựa chọn tới Việt Nam đúng vào những ngày thu vàng rực rỡ, đẹp nhất của Hà Nội, tin chắc rằng tình cảm của người đứng đầu LHQ cũng như mối quan hệ Việt Nam - LHQ cũng sẽ được củng cố, ngày càng tốt đẹp với đầy ắp những tin tưởng, tôn trọng dành cho nhau./.

Hà Trang