Năm nay, Ban tổ chức lễ hội Đền Trần tiến hành phát ấn tại 4 điểm: nhà giải vũ phía Đông đền Cố Trạch (dành riêng cho du khách đã đăng ký từ trước), hai nhà giải vũ đền Thiên Trường và nhà trưng bày đền Trùng Hoa.

Hàng rào sắt được dựng ở cửa đền Thiên Trường trước giờ làm lễ khai ấn. Ban tổ chức huy động lực lượng công an, bộ đội địa phương và dân phòng chia làm 5 vòng bảo vệ và 23 chốt tại các tuyến đường quanh khu vực đền Trần.

Sau lễ khai ấn Đền Trần vào lúc 23h15 đêm 14 tháng Giêng (tức ngày 18/2/2019) tại di tích đền Trần (phường Lộc Vượng, TP. Nam Định), hàng rào sắt được mở cho du khách vào dâng hương. Nhiều du khách đã tràn vào trong đền Trần để cầu may mắn đầu năm. Tại đền Thiên Trường, người dân tranh nhau đặt lễ, dùng tiền xoa vào thanh bảo kiếm thờ tại đây. Du khách chen chân sờ vào chiếc chuông lớn và con hạc đặt ở lối ra của đền. Ban tổ chức phải di chuyển hòm công đức ra sát lối đi để tránh việc người dân rải tiền lẻ bừa bãi trong khuôn viên đền.

Ngay từ 3-4h sáng 19/2, các cửa phát ấn của Đền Trần đã chật cứng người xếp hàng. Càng về sáng, lượng người đổ về khu vực phát ấn mỗi lúc một đông khiến sân Thiên Trường chật kín. Nhiều người tỏ ra mệt mỏi khi phải thức xuyên đêm để chờ giờ khai và phát ấn.

Trong lúc hàng ngàn người kiên trì đứng ken đặc trước các điểm phát ấn để được nhận lộc ấn sớm nhất, hàng trăm người khác vì quá mệt mỏi bởi một đêm thức trắng đi hội đã không đủ sức "bon chen", đành vạ vật ở các ghế đá, ghế nhựa, gốc cây, bậc thềm… mong tìm lại chút sức lực để đủ sức xếp hàng xin ấn sau đó, cũng là để tiết kiệm thuê phòng, hơn nữa, dịch vụ phòng trọ, khách sạn, nhà nghỉ ở khu vực này khá hiếm hoi. Vậy là cả đêm 14 tháng Giêng, hàng ngàn bước chân rì rầm, trò chuyện ồn ã phủ lên mảnh đất Tức Mặc một hợp âm của tín ngưỡng lạ kỳ.

Trong hàng ngàn người về khai ấn đền Trần năm nay, không chỉ có những người dân đến từ các tỉnh miền Bắc mà còn có nhiều người đến từ các tỉnh miền Trung, miền Nam… Hầu hết những người dự lễ khai ấn đền Trần đi theo đoàn. Nhiều người đi xin ấn đền Trần quan niệm: Lộc ấn không chỉ để cầu đỗ đạt mà có thể đáp ứng mọi mong cầu của con người.

Việc phát ấn diễn ra khá "chuyên nghiệp" với những lá ấn đã được chuẩn bị sẵn. Và du khách không được chọn cái tốt bỏ cái lỗi (du khách than phiền nhiều lá ấn được đóng quá mờ) nên việc phát ấn rất "năng suất". Chỉ sau hơn 1 giờ là đã giải quyết hết nhu cầu cho hàng nghìn người xếp hàng. Đến hơn 6 giờ, việc phát ấn đã cơ bản hoàn thành. Từ khoảng 6h30’, du khách được thư thả vào xin ấn mà không bị ách tắc. Ban tổ chức sẽ tiếp tục phát ấn cho người dân và du khách hằng ngày tại đền Trần ở các nhà Giải Vũ, bắt đầu từ 7h, cho tới hết tháng Giêng hay tháng 2 tùy nhu cầu của khách.

Trước đó, đêm 18/2, lễ khai ấn đền Trần diễn ra khá trật tự, tuy vẫn còn cảnh ném tiền vào kiệu, cướp hết lộc trên kiệu ấn. Nhưng sự trật tự này không xuất phát từ văn hóa đi hội của người dân mà từ nỗ lực rào cửa ngăn tường của hơn 2.000 cảnh sát và lực lượng an ninh đã phải vất vả để giữ trật tự cho lễ khai ấn đền Trần.

Để chấn chỉnh, tiến tới chấm dứt tình trạng ném tiền lên kiệu ấn, năm nay, Ban Tổ chức sử dụng 16 camera an ninh tại khu vực diễn ra lễ khai ấn để giám sát, phát hiện, nhắc nhở, xử lý những hành vi phản cảm, vi phạm quy định lễ hội. Ban Tổ chức cũng phân công người thu dọn bàn thờ ngay sau khi kết thúc Lễ khai ấn nên không còn tình trạng tự tiện lấy lộc trên bàn thờ. Nhiều hiện tượng phản cảm ở lễ hội như ăn xin - ăn mày, “chặt chém”… đã được kiềm chế, nhưng an ninh vẫn chưa thực sự được khắc phục tốt do lượng người về khai hội quá đông, lại diễn ra trong đêm tối. Việc xin ấn cũng chỉ tạm yên ổn mấy năm nay khi Ban tổ chức đã phải viện đến "kế sách" không phát ấn ngay sau lễ khai ấn mà hoãn lại tới sáng hôm sau.

Lễ khai ấn đền Trần diễn ra vào đêm 18/2 (14 tháng Giêng) là một trong những hoạt động trọng tâm trong mùa lễ hội tại Nam Định. Việc tổ chức Lễ hội khai ấn đầu năm tại đền Trần góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị của di sản văn hóa; đồng thời còn mang tính giáo dục lịch sử sâu sắc, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Theo truyền thống, lễ khai ấn diễn ra với 3 nghi thức: Dâng hương, rước kiệu ấn và khai ấn tại Tiên Miếu nhà Trần (phủ Thiên Trường) với ý nghĩa phát huy truyền thống dựng nước, giữ nước của dân tộc. Từ 5h ngày 19/2 (ngày 15 tháng Giêng), Ban tổ chức phát ấn cho người dân và du khách thập phương./.

Ngọc Vũ tổng hợp