Ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Ủy viên trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban kiểm tra Trung ương đã trò chuyện với PV Báo TNVN về vấn đề này.
Theo ông, những điểm nổi bật trong công tác phòng, chống tham nhũng mà chúng ta đã đạt được trong thời gian qua?
Công cuộc phòng, chống tham nhũng của chúng ta khởi sắc và đạt được nhiều kết quả cụ thể, có nhiều vụ việc được làm rõ, xử lý nghiêm minh. Mới đây, dưới sự chủ trì của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, phiên họp lần thứ 14 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã có rất nhiều thông tin đáng chú ý. Ban Chỉ đạo đã đưa một số vụ án, vụ việc tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp vào theo dõi, chỉ đạo ở 3 cấp độ để tập trung chỉ đạo xử lý nghiêm minh, với nguyên tắc: “Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”; hình thành cơ chế chỉ đạo xử lý các vụ án tham nhũng, kinh tế… Trong tổng số 68 vụ án, 57 vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, đến nay đã kết thúc điều tra, truy tố và đưa ra xét xử sơ thẩm 40 vụ án/500 bị cáo, với các mức án nghiêm khắc, đúng quy định của pháp luật, rất nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn; trong đó có nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, kể cả những vụ án tồn đọng kéo dài từ nhiều năm trước đã được chỉ đạo xử lý dứt điểm.
Về nhiệm vụ công tác những tháng cuối năm 2018: Tập trung chỉ đạo để kết thúc điều tra 10 vụ án; ban hành cáo trạng truy tố 7 vụ án; xét xử sơ thẩm 10 vụ án; xét xử phúc thẩm 8 vụ án; xử lý 32 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo…
Sở dĩ có được kết quả như thế là do quyết tâm chính trị cao của Đảng. Điều đó củng cố thêm niềm tin và làm cho vai trò lãnh đạo của Đảng được nâng lên. Trong thời gian qua tự thân Đảng nhận thức và cụ thể hóa, thể chế hóa bằng Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Nghị quyết Trung ương 7 (khóa XII) về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Đó là những nghị quyết mà Đảng đã chỉ rõ ràng những thiếu sót, những yếu kém, những sai lầm trong nội bộ Đảng. Đảng công khai chứ không giấu giếm, Nghị quyết trung ương 4, khóa XII đã nhận diện và chỉ rõ 27 biểu hiện suy thoái, tự diễn biến. 
Những sự việc trên cho thấy, Đảng ta chống tham nhũng là chống một cách thật tâm, chống một cách kiên quyết, với tinh thần chống đến cùng chứ không chỉ là hình thức. Đây là việc mà như Bác Hồ đã nói là cuộc chống nội xâm, chống những điều xấu xa trong đồng chí của mình, thể hiện từ tư tưởng chính trị đến đạo đức lối sống, đến tham ô, lãng phí… Thế nên có thể nói, trong thời gian qua Đảng ta rất quyết tâm chống tham nhũng, chống những suy thoái và cụ thể trong Nghị quyết Trung ương 4 đã nói không có vùng cấm, không có vùng trắng, không có sự nể nang và không né tránh.
     Nhiều ý kiến cho rằng, có được kết quả phòng, chống tham nhũng như bây giờ thì vai trò của người đứng đầu rất quan trọng. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Lý thuyết cũng như thực tế đã chỉ ra vai trò của người đúng đầu vô cùng quan trọng. Xưa ông cha ta có câu “một người lo bằng kho người làm”, còn nay vai trò của người đứng đầu có rất nhiều văn bản, nghị quyết nhấn mạnh điều này. Trong thời gian qua, có thể nói Tổng Bí thư rất quyết tâm và luôn tỏ thái độ khi cần thiết. Đơn cử, khi báo Thanh Niên viết bài về sự xuất hiện của một chiếc xe ôtô Lexus 570, trị giá gần 6 tỷ đồng, được lắp biển kiểm soát màu xanh, dùng để chuyên chở ông Trịnh Xuân Thanh, khi đó là đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang. Những tưởng việc nhỏ, bởi Trịnh Xuân Thanh chưa nằm trong hàng ngũ cán bộ cao cấp, cũng chỉ là cán bộ trẻ. Nhưng nhận thấy việc này cần làm rõ, đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ đạo và các cơ quan chức vào cuộc và qua vụ việc của Trịnh Xuân Thanh đã vỡ lở nhiều việc… 
Đây là minh chứng của sự hư hỏng trong cán bộ như thế nào. Bản thân Trịnh Xuân Thanh thiếu tu dưỡng, nhưng còn có cơ quan thiếu trách nhiệm, quản lý cán bộ, giáo dục cán bộ nhiều sai lầm. Cho nên việc củng cố tổ chức và người đứng đầu là vô cùng quan trọng. Bởi quyết định cuối cùng là con người, con người Đảng viên, vì Đảng nhận sứ mệnh lãnh đạo cuộc cách mạng này, là đội tiên phong của dân tộc nên là làm thế nào để những người Đảng viên phải là người có phẩm chất năng lực.  
 
Dự kiến tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi. Có nhiều ý kiến cho rằng, với công cụ vô cùng quan trọng này thì công cuộc phòng chống tham nhũng sẽ đạt được nhiều hiệu quả hơn. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Mới đầu chỉ có nghị quyết về chống tham nhũng, sau đó có pháp lệnh về chống tham nhũng. Lúc đó tôi làm ở bộ phận thường trực Trung ương 62. Giờ phòng, chống tham nhũng không chỉ có nghị quyết của Đảng mà đã được thể chế hóa bằng luật pháp.
Đợt sửa đổi bổ sung Luật phòng, chống tham nhung lần này có rất nhiều nội dung đáng chú ý như: Mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật phòng, chống tham nhũng đối với các hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân ngoài khu vực nhà nước. Xử lý tài sản không rõ nguồn gốc (không giải trình được) như thế nào?. Ai kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ công chức?
 Với đợt sửa đổi Luật phòng, chống tham nhũng lần này, tôi cho rằng đây sẽ là công cụ sắc bén để phòng, chống tham nhũng; rồi mọi người dân soi vào đó để không vi phạm luật. Điều đó rất quan trọng vì chúng ta xây dựng một đất nước cần có sự điều chỉnh bằng luật pháp. 
Có thể khẳng định, Luật phòng, chống tham nhũng một lần nữa được xem xét bổ sung, sửa đổi là đúng quy luật, xuất phát từ hoạt động thực tiễn. Điều đó thể hiện Đảng không bảo thủ, kịp thời bổ sung những điều còn thiếu, còn chưa hoàn chỉnh. Tôi thấy rất đáng mừng và tin với trí tuệ của cơ quan tham mưu trong việc chuẩn bị luật này và đặc biệt là trí tuệ của Quốc hội thì sẽ có một luật mang tính toàn diện hơn, khả thi hơn trong thời gian tới đây. Tôi tin tưởng, tới đây công cuộc phòng, chống tham nhũng vẫn tiếp tục được đẩy mạnh, hiệu quả hơn nữa. Trong phát biểu kỷ niệm 70 năm ngày thành lập ngành điều tra, đồng chí thường trực Ban Bí thư đã thay mặt Bộ Chính trị nhấn mạnh, tiếp tục làm thật tốt. Xây dựng chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng là một trong những việc làm rất quan trọng. Quyết tâm chính trị của Đảng là nhất quán không dao động.
 Box:
Trình bày báo cáo tại Phiên họp thứ 14, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, đồng chí Phan Đình Trạc, Trưởng ban Nội chính Trung ương nêu rõ: Trong 68 vụ đã kết thúc điều tra truy tố và đưa ra xét xử sơ thẩm 40/57 vụ việc tham nhũng kinh tế nghiêm trọng phức tạp, với 500 bị cáo; tổ chức 40 Đoàn công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác phòng, chống tham nhũng tại 15 cấp ủy, tổ chức đảng ở Trung ương và 63 ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, kiến nghị 404 nhóm vấn đề về hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật,chỉ đạo xử lý 452 vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, thi hành kỷ luật hơn 4.300 cán bộ, đảng viên; kiến nghị thu hồi hơn 400 ngàn tỷ đồng và 18.525 ha đất, chuyển 515 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang cơ quan có thẩm quyền để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật….