Nhân dịp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC) lần thứ 4 tại Lào, phóng viên VOV thường trú tại Lào phỏng vấn Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Lào Nguyễn Bá Hùng về ý nghĩa, tầm quan trọng của hội nghị cấp cao lần này.
PV: Đại sứ đánh giá như thế nào về ý nghĩa, tầm quan trọng của Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 trước bối cảnh vấn đề sông Mekong đang gặp nhiều thách thức như hiện nay?
Đại sứ Nguyễn Bá Hùng: Có thể khẳng định, trải qua gần 30 năm hình thành và phát triển, hợp tác trong khuôn khổ MRC đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển ở các nước thành viên và với 2 nước thượng nguồn là Trung Quốc, Myanmar và nhiều đối tác quốc tế khác.
Tuy nhiên, hợp tác Mekong nói chung và vai trò của MRC đang đứng trước nhiều thách thức, cả do nguyên nhân chủ quan và khách quan. Do vậy, Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 tổ chức tại Vientiane, CHDCND Lào lần này có ý nghĩa hết sức quan trọng.
Đây sẽ là dịp tốt để các nước thành viên và đối tác trao đổi, hướng tới mục tiêu hợp tác giữa các quốc gia thành viên trong việc sử dụng, phát triển, bảo vệ tài nguyên nước và các tài nguyên liên quan một cách bền vững, vì lợi ích chung của các quốc gia thành viên, cũng như phúc lợi của người dân trong lưu vực sông Mekong; thúc đẩy thực hiện cam kết chính trí cao nhất của 4 quốc gia thành viên trong việc tăng cường thực hiện hiệu quả Hiệp định Mekong năm 1995 và chức năng của Ủy hội; Phân tích, đánh giá về các thách thức và cơ hội liên quan đến nguồn nước, bao gồm các vấn đề phát triển bền vững và quản lý môi trường Lưu vực, thống nhất các thỏa thuận, kế hoạch triển khai Chiến lược phát triển Lưu vực sông Mekong giai đoạn 2021-2030.
PV: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 tại Lào. Đại sứ có thể đánh giá mục đích, ý nghĩa chuyến tham dự của Thủ tướng?
Đại sứ Nguyễn Bá Hùng: Như các bạn đã biết, Ủy hội sông Mekong quốc tế là cơ chế hợp tác với sự tham gia của 4 quốc gia thành viên (Việt Nam, Lào, Campuchia, và Thái Lan) và 2 quốc gia thượng lưu sông Mekong tham gia là đối tác đối thoại (Trung Quốc, Myanmar) được lập ra nhằm thúc đẩy hợp tác toàn diện để xây dựng cộng đồng trách nhiệm và lợi ích chung ở tiểu vùng.
Việt Nam đã và đang tham gia tích cực vào diễn đàn này ngay từ quá trình thành lập và có nhiều đóng góp về nội dung, lĩnh vực hợp tác.
Việc Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 tại thủ đô Vientiane, Lào từ ngày 4-5/4/2023 sẽ tiếp tục thể hiện sự coi trọng của Việt Nam đối với cơ chế này; khẳng định vai trò và trách nhiệm của Việt Nam, đặc biệt là tăng cường thực hiện hiệu quả Hiệp định Mekong năm 1995; thúc đẩy các nội dung phù hợp với lợi ích của Việt Nam và có ý nghĩa đối với sự phát triển chung, bền vững của lưu vực.
Tôi cho rằng, với kinh nghiệm, trách nhiệm, sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam tại hội nghị lần này thì vai trò của Việt Nam chắn chắn sẽ góp phần quan trọng vào thành công của hội nghị.
PV: Là thành viên của Ủy hội sông Mekong quốc tế, Việt Nam đã có những đóng góp nổi bật nào, thưa Đại sứ?
Đại sứ Nguyễn Bá Hùng: Nhận thức rõ vai trò và ý nghĩa của Ủy hội sông Mekong quốc tế đối với sự phát triển bền vững và thịnh vượng của tiểu vùng Mekong cũng như bảo vệ quyền lợi đối với vùng ĐBSCL và Tây Nguyên, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia ngay từ giai đoạn đầu của quá trình hình thành cơ chế này, đồng thời luôn gương mẫu, thực hiện nghiêm túc Hiệp định Mekong, tích cực tham gia giải quyết các mâu thuẫn trong Ủy hội.
Để góp phần thúc đẩy hợp tác Mekong nói chung và diễn đàn Ủy hội sông Mekong quốc tế nói riêng đi vào thực chất, Việt Nam đã cam kết mạnh mẽ về chính trị và tham gia một cách chủ động tích cực và có hiệu quả tại diễn đàn này với những đóng góp nổi bật như:
Thứ nhất, Việt Nam đã tích cực cùng các nước thành viên khác thương lượng và xây dựng các văn kiện quan trọng của MRC, đặc biệt là Hiệp định Mekong năm 1995, Bộ quy chế sử dụng nước cũng như đóng góp vào quá trình cải tổ MRC và Ban Thư ký MRC theo hướng tăng hiệu quả, gọn nhẹ hơn. Đồng thời, cũng đã tích cực tham gia xây dựng và triển khai các chiến lược, dự án, công trình nghiên cứu quan trọng của MRC.
Thứ hai, Việt Nam tích cực tham gia xây dựng và triển khai chương trình, dự án hợp tác chính của MRC như: Chương trình môi trường, Chương trình thủy sản, Chương trình quản lý lũ và hạn hán, Chương trình biến đổi khí hậu, Chương trình nông nghiệp và tưới tiêu, Chương trình thông thủy, Chương trình phát triển thủy điện bền vững, Dự án Quản lý tổng hợp tài nguyên nước Mekong, các hoạt động thu thập và chia sẻ thông tin, Chương trình tăng cường năng lực.
Thứ ba, Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị MRC lần thứ 2 với chủ đề “An ninh nước, năng lượng, lương thực trong bối cảnh biến đổi khí hậu của Lưu vực sông Mekong” (TP Hồ Chí Minh, tháng 4/2014), qua đó góp phần định hướng các hoạt động hợp tác của MRC.
Thứ tư, Việt Nam cũng đã tích cực tham gia thúc đẩy hợp tác giữa MRC với các Đối tác Đối thoại và Đối tác phát triển, cũng như tham gia thúc đẩy các hoạt động hợp tác liên lưu vực sông, trong đó có Lưu vực sông Hằng chảy qua 5 nước Châu Á, sông Danube chảy qua 10 nước Châu Âu, sông Nin chảy qua 4 nước Bắc Phi, sông Amazon chảy qua 8 nước Nam Mỹ và sông Mississippi chảy qua Canada và Mỹ.
PV: Xin cảm ơn Đại sứ./.
Trần Tuấn, Hồ Hải/VOV-Vientiane