Ngày 8/11, bên lề Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP27), Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã trả lời phỏng vấn của nhóm phóng viên thường trú VOV về những mục tiêu, hoạt động của Đoàn đại biểu Việt Nam tại Hội nghị khí hậu lần này.

PV: Tại Hội nghị COP26, Việt Nam đã đưa ra cam kết mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế nhằm đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050. Bộ trưởng có thể cho biết Việt Nam đã xây dựng kế hoạch, cũng như có giải pháp cụ thể như thế nào để thực hiện mục tiêu này?

Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Chính phủ đã ban hành chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu, cụ thể hóa các mục tiêu cam kết, nhiệm vụ các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện. Trong đó xác định những nhiệm vụ, mục tiêu mà Việt Nam sẽ thực hiện bằng nội lực của mình, cũng như nhóm các nhiệm vụ cụ thể mà Việt Nam cần hợp tác, hỗ trợ của các tổ chức quốc tế.

Đặc biệt đến với COP27 lần này, Việt Nam sẽ tiếp tục cùng các nước trên thế giới trao đổi hoàn thiện các cơ chế chính sách để huy động được nguồn lực đóng góp từ các nước phát triển, phân bổ một cách minh bạch, cân bằng giữa vấn đề liên quan nhiệm vụ thích ứng mà các nước đang phát triển đang gặp rất nhiều khó khăn, đồng thời thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính.

Giải pháp để thực hiện điều đó chính là chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Đây là nhiệm vụ mà Việt Nam đã xác định rõ lộ trình bước đi. Cam kết đóng góp của Việt Nam lần này là cân bằng giữa những vấn đề mà chúng ta sẽ chủ động thực hiện, huy động các nguồn lực trong nước và những vấn đề mà Việt Nam cần có sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt cơ chế của thỏa thuận COP26.

PV: Tại COP27 đang diễn ra ở Ai Cập, Việt Nam sẽ đưa ra những kiến nghị và cam kết gì để đóng góp quan trọng vào các nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm chống biến đổi khí hậu, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Trần Hồng Hà: COP27 lần này với chủ đề “Cùng chung tay thực hiện”, kể cả vấn đề thích ứng, phòng chống thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra đối với các nước đang chống chịu, cũng như thực hiện thỏa thuận phấn đấu tất cả các nước cùng tham gia để duy trì nhiệt độ toàn cầu không vượt quá 1,5 độ C và hướng tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 hoặc có thể sớm hơn.

Đến với COP27 lần này, Đoàn Việt Nam có 3 nhiệm vụ: Đầu tiên, là cùng với các bên tham gia công ước tiếp tục thảo luận để đưa tính hiệu lực hiệu quả, các cơ chế đã được thỏa thuận đi vào thực hiện trên thực tế. Đặc biệt lần này, các nước cũng nhấn mạnh việc sử dụng các nguồn lực đóng góp cam kết của các nước phát triển, để thực hiện các nhiệm vụ ưu tiên cho vấn đề thích ứng, đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ đã có cơ chế như vấn đề liên quan tổn thất và thiệt hại, vấn đề phát triển rừng, vấn đề liên quan hệ thống cảnh báo sớm…

Đồng thời tiếp tục bàn thảo để đưa ra các sáng kiến, cơ chế, chính sách mới giữa khối Chính phủ, khối các thể chế tài chính công và tư, khối các doanh nghiệp và các nhà khoa học, để thực hiện được lộ trình một cách chắc chắn, chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo, đảm bảo an ninh bền vững, giải quyết các vấn đề xã hội do tác động của quá trình chuyển đổi gây nên. Như vậy chúng ta sẽ tiếp tục thúc đẩy quá trình đàm phán để đảm bảo chuyển đổi năng lượng dựa trên công bằng, công lý.

Thứ hai, tiếp nối thành công của Hội nghị COP26, Việt Nam đã xây dựng được hình ảnh một quốc gia cam kết có trách nhiệm và tiên phong đi đầu trong việc chuyển đổi năng lượng, cùng với chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Đây là nhiệm vụ vừa mang tính xu thế của thời đại, đồng thời là nhiệm vụ đặt ra hết sức cần thiết đối với Việt Nam, trong vấn đề chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế sang chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Chúng ta sẽ tiếp tục thực hiện chủ trương này, đó là chung tay cùng bạn bè quốc tế để thể hiện vai trò, vị thế của Việt Nam, một đất nước uy tín và có trách nhiệm.

Chúng ta sẽ huy động các nguồn lực của các đối tác phát triển, học hỏi kinh nghiệm đồng thời tham gia vào nhiều sáng kiến, đặc biệt các sáng kiến để huy động nguồn lực tài chính, các sáng kiến liên quan quá trình chuyển đổi này, đặc biệt là vấn đề chuyển giao công nghệ. Đây là những việc mà Việt Nam sẽ triển khai nhiều hoạt động song phương với các tổ chức quốc tế đa phương, với các doanh nghiệp liên quan chuyển đổi năng lượng, tiếp xúc các thể chế tài chính lớn như Ngân hàng thế giới (World Bank) và các tổ chức khác.

Trên thực tế tại COP26, Việt Nam đã gửi thông điệp đó là cam kết và có trách nhiệm để thực hiện được “Net Zero” vào năm 2050. Việt Nam coi vấn đề chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo là chủ trương nhất quán và là mô hình kinh tế mà Việt Nam lựa chọn. Việt Nam sẵn sàng cùng với bạn bè quốc tế để thực hiện chuyển đổi này dựa trên yêu cầu đảm bảo công bằng và công lý.

PV: Trong những ngày hoạt động rất tích cực tại COP27 lần này, Bộ trưởng đã có hàng loạt các cuộc gặp và thảo luận. Bộ trưởng có thể chia sẻ về những kết quả hoạt động của Đoàn ?

Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Tại Hội nghị COP27 lần này rất khác so với các hội nghị trước đây mà chúng ta tham gia. Trước đây, thông thường chúng ta luôn lên kế hoạch để có cơ hội gặp gỡ nhiều đối tác, đặc biệt là các đối tác phát triển, các tổ chức quốc tế. Tuy nhiên lần này, các đối tác phát triển, các tổ chức quốc tế rất chủ động đưa kế hoạch để gặp đoàn Việt Nam. Đây là cơ hội rất lớn để Việt Nam gặp gỡ, tiếp xúc với nhiều tổ chức quốc tế hàng đầu, như Hội nghị với Chủ tịch Ngân hàng thế giới, để tìm sáng kiến huy động tài chính, hỗ trợ cho Việt Nam.

Ngay trong khuôn khổ COP27, chúng ta đang tiếp tục trao đổi với các đối tác từ các nước G7 và G7 mở rộng, để bàn về vấn đề chuyển đổi năng lượng công bằng, công lý cho Việt Nam, giúp Việt Nam tận dụng các cơ hội, đặc biệt về tài chính ưu đãi, chuyển giao công nghệ, huy động các nhà đầu tư có năng lực trong lĩnh vực này, để thực hiện được cam kết "Net Zero". Đây cũng là nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ đã giao, đó là sớm tận dụng cơ hội chuyển giao công nghệ để xây dựng các trung tâm công nghiệp, năng lượng tái tạo lớn, giúp Việt Nam có cơ hội huy động nguồn lực cho một mô hình phát triển mới sắp tới.

Trong khuôn khổ những vấn đề Việt Nam cần sự hỗ trợ của quốc tế, chúng ta đang đàm phán để đưa ra những cam kết mục tiêu cụ thể và các điều kiện hỗ trợ chi tiết, đảm bảo tính hiệu quả, bao gồm cơ cấu nguồn vốn, chính sách ưu đãi của mỗi nguồn vốn, hỗ trợ các vấn đề kỹ thuật như đánh giá sớm tiềm năng năng lượng tái tạo của Việt Nam; giúp Việt Nam đưa ra quy hoạch tổng thể, bao gồm nguồn điện tái tạo, các ngành công nghiệp phụ trợ, các hệ thống hạ tầng truyền tải điện thông minh, ứng dụng công nghệ mới sản mới hydro xanh, quá trình bảo quản, vận tải, vận chuyển, để phát huy tiềm năng, thế mạnh của Việt Nam.

Việt Nam có tiềm năng năng lượng tái tạo rất lớn như điện gió, điện mặt trời. Ngoài việc đáp ứng nhu cầu ở trong nước, mà trong tương lai Việt Nam có thể hướng đến trở thành một quốc gia xuất khẩu năng lượng ở Đông Nam Á, châu Á và trên thế giới.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng./.

Ngọc Thạch-Tuấn Nguyễn/VOV-Cairo