Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ thăm chính thức Cuba từ ngày 18 tới 20/9. Đây là chuyến thăm đầu tiên giữa Việt Nam và Cuba sau khi hai nước bước vào nhiệm kỳ mới.

Nhân dịp này, phóng viên VOV theo dõi khu vực châu Mỹ, có cuộc trao đổi với Đại sứ Việt Nam tại Cuba Lê Thanh Tùng về quan hệ giữa hai nước cũng như triển vọng hợp tác trong thời gian tới.

PV: Chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đến Cuba diễn ra không lâu sau khi hai nước kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao. Đại sứ đánh giá thế nào về ý nghĩa của chuyến thăm đối với mối quan hệ truyền thống tốt đẹp sẵn có và tương lai hai nước? Những nội dung hai bên sẽ đi đến cụ thể hóa trong chuyến thăm là gì?

Đại sứ Lê Thanh Tùng: Trước tiên có thể nói rằng, chuyến thăm chính thức Cuba lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước ta tới Cuba có ý nghĩa hết sức đặc biệt bởi đây là chuyến thăm của một nguyên thủ Nhà nước nước ngoài đầu tiên đến thăm Cuba kể từ khi xảy ra đại dịch Covid-19 từ đầu năm 2020 và đây cũng là chuyến thăm đầu tiên giữa Việt Nam và Cuba sau khi hai nước bước vào nhiệm kỳ mới. Với Việt Nam khi chúng ta đã tổ chức thành công Đại hội Đảng lần thứ XIII và phía Cuba thì Đảng Cộng sản Cuba đã tổ chức thành công Đại hội lần thứ VIII trong những tháng đầu năm nay.

Đây là sự khẳng định về mong muốn cũng như quyết tâm của Đảng và Nhà nước ta tiếp tục tăng cường không ngừng mối quan hệ đoàn kết anh em, hợp tác toàn diện và tin cậy lẫn nhau giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước.

Trong chuyến thăm này, lãnh đạo Đảng và Nhà nước hai nước sẽ đánh giá về quan hệ hợp tác song phương, tập trung thảo luận và thống nhất về phương hướng cũng như các biện pháp để làm sao tăng cường, làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ hợp tác đoàn kết anh em toàn diện giữa Việt Nam và Cuba, nhất là trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư và hợp tác trên các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh và có thể bổ sung cho nhau.

Về tương lai của mối quan hệ này, như chúng ta đã biết, hơn 60 năm qua, truyền thống quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và Cuba được Chủ tịch Hồ Chí Minh và lãnh tụ lịch sử cách mạng Cuba Fidel Castro khởi xướng, thiết lập, được các thế hệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước không ngừng củng cố, vun đắp đã trở thành mối quan hệ mẫu mực trong quan hệ quốc tế nói chung. Do vậy, trong thời gian tới, hai nước sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ chính trị và đặc biệt là từng bước nâng cao hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư lên ngang tầm với mối quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.      

PV: Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, Việt Nam và Cuba đã có những hoạt động tương trợ và hợp tác tích cực, kịp thời. Xin Đại sứ thông tin thêm về cơ hội hợp tác chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine và cung cấp vaccine do Cuba sản xuất cho Việt Nam, cũng như hướng hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực y tế, công nghệ sinh học, dược phẩm nói chung?

Đại sứ Lê Thanh Tùng: Như chúng ta đã biết, ngay sau khi xảy ra đại dịch Covid-19, lãnh đạo Đảng, Nhà nước của Việt Nam và Cuba đã có ngay những tiếp xúc ban đầu, dành cho nhau sự ủng hộ không chỉ về tinh thần mà cả vật chất. Trong những tháng đầu sau khi xảy ra đại dịch, phía Việt Nam với truyền thống quan hệ thủy chung giữa hai nước đã chuyển tặng cho phía Cuba một số thiết bị vật phẩm y tế để góp phần khiêm tốn giúp Cuba đối phó với đại dịch. Và cũng ngay trong những tháng đầu tiên đó, phía Cuba đã gửi tặng Việt Nam thuốc chữa trị Covid-19 với số lượng đủ chữa cho 1.000 bệnh nhân mắc Covid-19.

Sau đó, như chúng ta đã biết, Cuba là quốc gia đầu tiên ở Mỹ La tinh và Caribe tự nghiên cứu thành công và sản xuất vaccine ngừa Covid-19 và hiện đã có 3 loại vaccine ngừa Covid-19. Ngay khi đạt được kết quả khả quan ban đầu trong quá trình nghiên cứu, phía Cuba đã bày tỏ sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này để hai nước chung tay cùng nhau đối phó với đại dịch. Thời gian vừa qua, các cơ quan chức năng hai nước đã rất tích cực làm việc triển khai theo hướng thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước, bàn thảo về các chương trình, kế hoạch hợp tác trong lĩnh vực này. Cụ thể, sắp tới nhân dịp chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước ta, hai bên sẽ ký kết văn kiện hợp tác trong lĩnh vực này để Cuba bắt đầu chuyển giao một số lượng lớn vaccine Abdala ngừa Covid-19 cho Việt Nam. Hai bên cũng đồng thời tiến hành ký kết thỏa thuận để phía Cuba chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Abdala tại Việt Nam.

Chúng tôi tin tưởng rằng, sau đó, hai bên sẽ tiếp tục đẩy mạnh tiến trình hợp tác để làm sao có thể phát triển vaccine ngừa Covid-19 cho trẻ em, nhất là cho nhóm tuổi từ 2-18 tuổi cũng như hợp tác trong việc nghiên cứu, sản xuất thuốc chữa bệnh Covid-19.           

PV: Đại sứ cho biết thêm về kết quả hợp tác trong một số lĩnh vực như nông nghiệp, đầu tư, thương mại, xây dựng giữa hai bên trong thời gian qua và những dự án hai bên đang tiến hành nhằm thúc đẩy quan hệ song phương và đóng góp vào sự phát triển của mỗi nước?

Đại sứ Lê Thanh Tùng: Việt Nam và Cuba luôn gắn bó, chia sẻ với nhau ở những thời điểm cam go nhất trong sự nghiệp cách mạng ở mỗi nước. Trước kia, trong thời gian chúng ta thực hiện cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thì Cuba là nước đi đầu trong phong trào thế giới đoàn kết với Việt Nam, dành cho Việt Nam sự ủng hộ về tinh thần, vật chất, hết sức hào phóng, vô tư, trong sáng và hiệu quả, giúp chúng ta trong công cuộc kháng chiến cũng như trong công cuộc tái thiết đất nước.

Sau này, sau khi Liên Xô tan rã, Cuba rơi vào thời kỳ đặc biệt từ đầu thập kỷ 90 đến nay, và ngay từ những giai đoạn đó, Việt Nam luôn luôn sát cánh cùng Cuba, chia sẻ những kinh nghiệm trong công cuộc phát triển của đất nước chúng ta với bạn, đồng thời hỗ trợ Cuba đảm bảo an ninh lương thực trên cả hai phương diện, cung cấp gạo ổn định cho Cuba và đồng thời thực hiện những dự án để hỗ trợ Cuba tăng cường sản xuất lúa gạo tại chỗ. Dự án giúp Cuba tăng cường sản xuất lúa gạo nay đã ở giai đoạn 5 và đã tiến hành được hơn 10 năm nay rồi. Việt Nam cũng hỗ trợ Cuba một số dự án khác như sản xuất cà phê, đỗ tương, ngô.

Đấy là những cử chỉ thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa hai dân tộc, luôn cùng nhau sát cánh, cùng chia sẻ những gì ít ỏi mình có chứ không phải những gì mình dư thừa. Đó là nguyên tắc trong quan hệ đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Cuba.

Đồng thời, với những dự án hợp tác như vậy, hai nước cũng rất quan tâm thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư trên các lĩnh vực. Cho đến nay, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai và là nước đầu tư lớn nhất từ khu vực châu Á, châu Đại Dương ở Cuba. Chúng ta có những dự án ở các lĩnh vực xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất rồi các dự án sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất hàng hóa tiêu dùng và một số doanh nghiệp Việt Nam đang bày tỏ sự quan tâm để tiến hành các dự án đầu tư tại Cuba trên các lĩnh vực như năng lượng chuyển đổi, cụ thể là điện mặt trời hoặc sản xuất một số mặt hàng tiêu dùng khác.                     

PV: Trải qua nhiều thăng trầm và biến động của lịch sử, Việt Nam và Cuba luôn đồng hành cùng nhau trong công cuộc bảo vệ độc lập tự chủ dân tộc và xây dựng phát triển đất nước. Đại sứ nhận định thế nào về triển vọng của mối quan hệ hai nước trong thời gian tới?

Đại sứ Lê Thanh Tùng: Bất chấp dịch bệnh, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các tổ chức chính trị, xã hội, các bộ ngành và địa phương hai nước Việt Nam, Cuba vẫn tiếp tục nỗ lực khắc phục khó khăn để thúc đẩy, làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ đoàn kết anh em, hợp tác toàn diện và tin cậy lẫn nhau giữa hai nước.

Trong thời gian qua, khi chưa thể tiến hành những chuyến thăm trực tiếp, lãnh đạo cấp cao và lãnh đạo các bộ ngành, các tổ chức chính trị, xã hội của hai nước đã thường xuyên tiến hành các hoạt động trực tuyến để tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ chính trị, tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư.

Với truyền thống quan hệ tốt đẹp như chúng ta đã biết, thời gian tới, nhất định mối quan hệ đoàn kết anh em, hợp tác toàn diện và tin cậy lẫn nhau giữa Việt Nam và Cuba sẽ tiếp tục không ngừng được củng cố và phát triển, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác đã thiết lập ở các kênh quan hệ khác nhau, nâng cao hiệu quả các dự án hợp tác giữa hai nước, tạo điều kiện thuận lợi cho giới doanh nghiệp hai nước tiếp cận để thực hiện làm ăn, đầu tư tại hai nước.

Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng, thời gian tới, mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Cuba sẽ tiếp tục được củng cố, tăng cường, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân hai nước cũng như mang lại lợi ích cho cả hai dân tộc.             

PV: Trân trọng cảm ơn đại sứ./.

Vũ Giang-Phạm Huân/VOV-Washington