Với bề dày kinh nghiệm 75 năm hoạt động, kể từ cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên vào năm 1946, Quốc hội Việt Nam qua các thời kỳ đã và đang đóng vai trò hết sức quan trọng trong công tác lập hiến và lập pháp, xây dựng và phê chuẩn nhiều bộ luật, tạo điều kiện để đất nước phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Trên cơ sở này, cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV được kỳ vọng sẽ diễn ra thành công, trong không khí đoàn kết, tin tưởng của nhân dân, bất chấp những khó khăn do đại dịch Covid-19.

Phóng viên VOV thường trú tại LB Nga phỏng vấn chuyên gia Grigory Lokshin - cán bộ nghiên cứu khoa học cao cấp của Trung tâm nghiên cứu Việt Nam và ASEAN-Viện Viễn Đông-Viện Hàn Lâm khoa học Nga, nhà Việt Nam học về vai trò và nhiệm vụ của Quốc hội Việt Nam trong tình hình phát triển mới của đất nước.

PV: Thưa chuyên gia Grigory Lokshin, ông đánh giá như thế nào về vai trò của Quốc hội Việt Nam trong những năm gần đây?

Chuyên gia Grigory Lokshin: Trong những năm gần đây, Quốc hội Việt Nam đã thông qua nhiều quyết định quan trọng, khác nhau, vào những thời điểm cần thiết khác nhau. Ví dụ, vào những năm 1986-1990, khi bắt đầu thực hiện chính sách đổi mới-mở cửa. Chính sách này sẽ không thể thực hiện được nếu Quốc hội không thông qua các văn bản pháp luật quan trọng nhất và đã tạo ra nền kinh tế nhiều thành phần của Việt Nam, trong đó khu vực tư nhân cũng đóng một vai trò rất quan trọng trong sự phát triển nền kinh tế, hiện đại hóa đất nước. Điều này đã được ghi nhận và hiện nay đang tiếp tục, thậm chí gần đây Thủ tướng Việt Nam một lần nữa nhấn mạnh phải tháo gỡ mọi vướng mắc, trở ngại cho sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần lớn hơn vào sự phát triển và hiện đại hóa kinh tế Việt Nam, phù hợp với các quyết định đã được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ XIII.

Ngoài những vấn đề nội bộ, Quốc hội Việt Nam đưa ra những quyết định, văn bản luật quan trọng về chính sách đối ngoại của Việt Nam. Quốc hội đã xem xét và phê chuẩn những luật, hiệp ước quốc tế mà Chính phủ Việt Nam đã ký. Việc mở rộng quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội Nga cũng rất quan trọng, trao đổi đoàn ở cấp cao nhất, làm việc tích cực ở nhóm nghị sỹ hữu nghị giữa hai nước, có vai trò quan trọng trong hỗ trợ nước CHXHCN  Việt Nam. Trước những căng thẳng đang diễn ra ở Biển Đông, nhân dân Nga ủng hộ vị trí pháp lý mà Việt Nam đang nắm giữ và vai trò của Việt Nam ở ASEAN.

PV: Với vai trò to lớn của Quốc hội Việt Nam cả về đối nội và đối ngoại như ông vừa nêu, theo ông, Cơ quan lập pháp cao nhất đã và đang có sự đóng góp như thế nào vào quá trình phát triển của đất nước?

Chuyên gia Grigory Lokshin: Rất quan trọng là các quyết định mà Quốc hội đã thông qua để thực hiện chính sách đổi mới và công khai. Chính sách này vẫn còn phù hợp với các quyết định được Đại hội Đảng XIII thông qua. Đại hội đã vạch ra con đường đi lên và phát triển của nền kinh tế và đi lên CNXH. Bởi vậy điều rất quan trọng là tất cả các quyết định của Quốc hội không làm thay đổi cấu trúc chính trị của đất nước, chúng nhằm mục đích hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của tất cả các thể chế nhà nước, đang tồn tại ở Việt Nam, để nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước, giảm số lượng nợ xấu, hỗ trợ sự ổn định về chính trị xã hội. Sự ổn định này ít có ở các nước láng giềng như Phillipines, Myanmar. Việt Nam khác ở sự ổn định chính trị xã hội nhờ các luật mà Quốc hội đã thông qua.

Việt Nam trở thành nơi hấp dẫn đầu tư nước ngoài. Quốc hội đã gắn kết để đảm bảo rằng, quá trình hội nhập kinh tế thế giới không làm dịch chuyển sự phụ thuộc vào vốn nước ngoài. Tất cả các luật do Quốc hội soạn thảo, ban hành đều nhằm làm cho các thể chế kinh tế thị trường hoạt động hiệu quả, đồng thời thực hiện các chính sách xã hội mạnh để xóa đói giảm nghèo triệt để, bảo vệ thiên nhiên. Bởi vì hiện nay Việt Nam đặt ra nhiệm vụ phát triển không chỉ về tốc độ, mà cả chất lượng.

PV: Ông có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của cuộc bầu cử Quốc hội sắp tới của Việt Nam? Nhân dân Việt Nam làm thế nào để lựa chọn được những đại biểu xứng đáng?

Chuyên gia Grigory Lokshin: Nói về cuộc bầu cử Quốc hội hiện nay sẽ được tổ chức trong tình hình mới, trong bầu không khí đoàn kết, thành công rực rỡ của nhân dân Việt Nam, được cả thế giới công nhận là phát triển kinh tế thành công bất chấp khó khăn to lớn do đại dịch Covid-19.

Việt Nam đã vượt qua một cách thành công hơn cả, bất chấp những khó khăn, kinh tế tăng trưởng 2,9%, trong khi kinh tế của một số nước láng giềng giảm. Nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều vấn đề mà các giải pháp cần được Quốc hội thông qua. Bởi vậy Quốc hội mới sẽ được bầu vào tháng 5 là cơ sở mới rất tốt để tiếp tục tiến về phía trước.

Cuộc bầu cử đang được chuẩn bị, các tiêu chí đề cử ứng cử viên đại biểu gắn liền với tình hình đấu tranh chống tham nhũng do Đảng cộng sản Việt Nam triển khai, với rất nhiều yêu cầu đối với ứng cử viên đại biểu. Mỗi vị trí có 2-3 ứng cử viên, không có sự đề cử duy nhất, thành phần của Quốc hội gồm 500 đại biểu, xem xét các ứng cử viên là thanh niên, mở rộng thành phần tự ứng cử, tăng số lượng các đại biểu ngoài đảng…. Điều này nói lên rằng, thành phần của Quốc hội mới sẽ mang tính đại diện rộng hơn Quốc hội hiện nay. Bên cạnh đó, phải nói rằng, trong số các ứng cử viên đang được đề cử có nhiều ủy viên bộ chính trị, những người đã được bầu lại tại Đại hội XIII. Điều này nói lên rằng, đây là những lãnh đạo cấp cao đã có được sự tin cậy, có uy tín trong dân chúng. Không nghi ngờ gì rằng, cuộc bầu cử sẽ thành công, nâng cao vai trò của Quốc hội.

PV: Theo ông, những nhiệm vụ nào sẽ được đặt ra đối với Quốc hội Việt Nam khóa mới trong bối cảnh Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội Đảng lần thứ XIII và đang tập trung thực hiện các mục tiêu phát triển mới của đất nước?

Chuyên gia Grigory Lokshin: Như tôi đã nói, nhiệm vụ đặt ra tại Đại hội XIII của Đảng cộng sản Việt Nam trước nhân dân, đặc biệt là trước Quốc hội, đó là hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của các thể chế ở Việt Nam, tất cả các cơ quan chính quyền, cao nhất là Quốc hội. Bây giờ, một công việc đầy trách nhiệm đang được tiến hành đó là lựa chọn các ứng cử viên để bầu vào Hội đồng nhân dân của các tỉnh, cũng như vào Quốc hội. Nhiệm vụ phức tạp này nhằm hoàn thiện các thể chế như Viện kiểm sát, tòa án và các cơ quan của Quốc hội. Trong Quốc hội Việt Nam có một phần đáng kể các đại biểu làm việc theo chế độ chuyên trách, đòi hỏi tính chuyên nghiệp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ càng. Tất cả những nhiệm vụ do Đảng đặt ra sẽ do Quốc hội khóa mới giải quyết.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông./.

Anh Tú-Văn Thường/VOV-Moscow